آشنایی با جت جنگنده J-20 چنگدو - انوار بلاگ

با ما همراه باشید و با تور چین ارزان از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

خبرنگاران - علی محمدی: چنگدو J-20 یک جنگنده رادار گریز چند منظوره تک سرنشین است که توسط صنایع هوایی چنگدو چین (CAIG) فراوری شده است.

این هواپیمای نسل پنجمی برای خدمت در نیروی هوایی ارتش آزادی بخش خلق چین (PLAAF) طراحی و ساخته شده است و ناتو آن را با کد بلک ایگل - عقاب سیاه - می شناسد.

در سال 2010 اولین پروتوتایپ ها (نمونه اولیه) از این هواپیما ساخته شدند و تست های زمینی و هوایی آنها آغاز شد.

چنگدو J-20 با توجه به نبود بازار صادراتی برای F-22 رپتور آمریکایی ها (به دلیل ممنوعیت فروش آن توسط کنگره) در حال حاضر تنها جنگنده رادار گریز غیر آمریکایی است که پتانسیل صادرات و بازاریابی را دارد.

این جنگنده خریداران احتمالی زیادی از پاکستان گرفته تا کشورهای خاورمیانه، آمریکای لاتین و آسیای جنوب شرقی دارد.

با این وجود هنوز چین J-20 را به هیچ کشوری نفروخته است.

طراحی J-20

چنگدو J-20 برای انجام حملات هوایی علیه اهداف زمینی طراحی شده است.

این هواپیما توانایی انجام حمله هوایی در شرایط آب و هوایی متغیر را دارد.

J-20 می تواند به ارتفاع بسیار بالایی دست پیدا کند و بال های دلتای آن نیز امکان پرواز مافوق صوت در ارتفاع بالا را برای آن فراهم می نمایند.

چنگدو J-20 در مقایسه با جنگنده رادار گریز دیگر یعنی سوخوی T-50 روسی و F-22 رپتور آمریکایی دارای ابعاد عظیم تری است.

طراحی نمای جلوی این جنگنده شباهت زیادی به F-22 رپتور دارد، ولی نیمه عقب آن بیشتر به سوخوی T-50 شبیه است.

از چنگدو J-20 به عنوان پیشرفته ترین هواپیمایی یاد می گردد که تا کنون توسط یک کشور آسیایی فراوری شده است.

توسعه

آمریکا کشور پیشگام در جنگنده های نسل پنجمی است، اما چینی ها را باید پس از آمریکا در مقام دوم این رقابت دانست.

چین در کنار هند و روسیه، کشورهایی هستند که کوشش می نمایند برای عقب نماندن از آمریکا جنگنده نسل پنجمی فراوری نمایند.

همچنین چینی ها بر خلاف هند و روسیه به فکر سودآوری با هواپیمای نسل پنجمی خود نیز هستند.

پروژه J-20 اواخر دهه 1990 آغاز شد و هدف اول آن رقابت با روس ها بود.

این برنامه در ابتدا با نام J-XX شناخته می شد.

نام دیگری که برای این پروژه به کار می رفت پروژه 718 بود.

هدف این پروژه فراوری جنگنده های نسل چهار و پنج برای نیروی هوایی چین بود.

صنایع هوایی چنگدو نیز به عنوان پیمانکار پروژه انتخاب شد و قرارداد نهایی را در سال 2008 بست.

تست های تاکسی J-20 در سال 2010 انجام شد و هواپیما اولین پرواز خود را در سال 2011 انجام داد.

طراحی؛ کپی یا جاسوسی؟

در آن موقع صحبت هایی می شد مبنی بر اینکه فناوری رادار گریزی را روس ها و به خصوص شرکت میگ در اختیار چینی ها قرار داده اند، که میگ در آگوست 2011 این قضیه را تکذیب کرد و گفت هیچ فناوری رادار گریزی را به چین انتقال نداده است.

در سال 2009 نیز وال استریت ژورنال گزارش داد که بعضی اطلاعات جنگنده رادار گریز F-35 لایتنینگ به سرقت رفته است و احتمالا هکرها و جاسوسان چینی این اطلاعات را برای پروژه J-20 دزدیده باشند.

چین با ساخت J-20 تبدیل به سومین کشور دنیا پس از روسیه و آمریکا شد که هواپیمای نسل پنجم فراوری نموده اند.

چنگدو J-20 بین سال های 2018 و 2020 به طور عملیاتی وارد سرویس شد تا در کنار سوخوی 27 و سوخوی 30 ستون اصلی نیروی هوایی چین را تشکیل دهد.

البته تعریف چینی ها از نسل بندی جنگنده ها با استاندارد دنیای یا همان غربی متفاوت است و به همین دلیل خود چینی ها J-20 را جزو جنگنده های نسل چهار دسته بندی می نمایند، اما با استاندارد بین المللی این هواپیما یک جنگنده نسل پنجمی است.

دلیل این تفاوت این است که چینی ها جنگنده ها را بر اساس ورود به خدمت آنها به نیروی هوایی چین دسته بندی می نمایند.

امکانات

سازه J-20 طوری طراحی شده است تا سطح مقطع رادار پایینی داشته باشد.

ورودی های هوای موتورهای جت نیز در بخش پایینی هواپیما قرار گرفته اند.

این هواپیما از کانارد (بال های کوچک جلویی)، دم T شکل (برای کاهش بازتاب راداری) و سیستم پرواز با سیم (FBW) استفاده می نماید.

سیستم های راهنماییی و مدیریت موتور در J-20 همگی کامپیوتری هستند.

رادار مورد استفاده از J-20 نیز از نوع آرایه ای (AESA) است و می تواند اطلاعات هدف را دریافت نموده و شلیک را هم مدیریت و راهنمایی کند.

کاکپیت

چنگدو J-20 از یک کاکپیت کاملا شیشه ای (دیجیتالی) بهره مند است.

در کاکپیت J-20 دو نمایشگر کریستال مایع (LCD) و یک نمایشگر هداپ دیسپلی (HUD) برخوردار است.

این هواپیما همچنین از سیستم راهنمایی و کنترل گاز (HOTAS) استفاده می نماید.

تسلیحات J-20

چنگدو J-20 از یک توپ کنون برای درگیری های هوایی نزدیک استفاده می نماید.

در کنار این توپ، J-20 از هشت صندلی نیز برای حمل تسلیحات بهره مند است که امکان حمل موشک های هوا به هوای PL-12C/D و PL-21 روی آنها وجود دارد.

چنگدو J-20 از دو محفظه داخلی حمل سلاح نیز برخوردار است که درون آنها امکان حمل موشک هوا به هوای کوتاه برد PL-10، موشک های هوا به زمین، موشک های ضد رادار، بمب های راهنمایی شونده دقیق و بمب های سقوط آزاد وجود دارد.

موتورها

چنگدو J-20 در نسخه اولیه از دو موتور Saturn 117S ساخت روسیه استفاده می کرد.

هر یک از این موتورها توانایی فراوری 32 هزار پوند رانش را دارند.

در نسخه فراوریی اما از موتورهای WS-10G استفاده شده است که رانشی معادل 30 هزار پوند را دارند.

این موتورها که از قابلیت تغییر بردار رانش هم برخوردارند، در شرکت Shenyang Liming Aircraft Engine فراوری شده اند.

این موتور از توربین فشار بالا، دو توربین فشار پایین بای پس و محفظه احتراق و کمپرسور حلقوی استفاده می نماید.

موتورهای WS-10G از سیستم تغییر بردار رانش (TVC) استفاده می نمایند و از سیستم (RCS) نیز برای کاهش بازتاب حرارتی و راداری آنها استفاده شده است.

قطر این موتور 0.95 متر است و 1494 کیلوگرم وزن دارد.

ارابه های فرود

چنگدو J-20 از ارابه های فرود سه تایی استفاده می نماید.

چرخ جلویی از نوع تکی است و دو چرخ نیز در عقب واقع شده است.

چرخ جلویی به سمت عقب و زیر کاکپیت جمع می گردد و چرخ های عقبی هم درون بدنه تا می شوند.

عملکرد و ابعاد J-20

چنگدو J-20 می تواند با نرخ صعود 304 متر بر ثانیه اوج بگیرد.

این هواپیما توانایی دستیابی به حداکثر سرعت 2 هزار و 100 کیلومتر بر ساعت را دارد.

برد این جنگنده به 3 هزار و 400 کیلومتر و حداکثر ارتفاع پروازی آن به 18 هزار متر می رسد.

در بخش ابعاد و اوزان J-20 دارای 20.4 متر طول است و فاصله نوک بال های آن از هم به 13.5 متر می رسد.

وزن خالی این جنگنده 19.3 تن و حداکثر وزن برخاست آن 37.01 تن است.

چنگدو J-20 در برابر رقبا

همانطور که اشاره کردیم اصلی ترین رقبای J-20، رپتور آمریکایی و سوخوی T-50 روسی هستند.

در بخش حداکثر وزن برخاست J-20 مقداری از F-22 پایین تر است چون رپتور حداکثر وزن برخاست 38 تن دارد.

این عدد برای سوخوی T-50 بین 35 تا 37 تن است که تقریبا با J-20 برابری می نماید.

در خصوص ابعاد و اندازه J-20 در بین رقبا بیشترین طول را دارد؛ طول 2.4 متری آن از طول 18.9 رپتور و 19.8 متری سوخوی بیشتر است.

ارتفاع 4.45 متری J-20 پایین تر از رقبا است.

رپتور با ارتفاع 5 متر بلندترین هواپیما است و سوخوی نیز 4.74 متر ارتفاع دارد.

در بخش فاصله نوک بال ها رپتور و J-20 تقریبا یکسان هستند، ولی سوخوی مقداری عرض بیشتری دارد.

محفظه های تسلیحات درون بدنه در J-20 بسیار به F-22 شباهت دارند اما کاملا متفاوت با سوخوی هستند.

در سوخوی دو محفظه کوچک و دو محفظه عظیم واقع شده است.

چنگدو J-20 از یک سیستم شناسایی الکترو اوپتیک هم استفاده می نماید که توانایی آن را با F-35 مقایسه می نمایند.

این سیستم می تواند دید 360 درجه ای از هواپیما را در اختیار خلبان قرار دهد.

همچنین J-20 توانایی جنگ تحت شبکه و ارتباط با دیگر واحدهای رزمی نظیر پهپادهای شناسایی را هم دارد.

به این ترتیب J-20 می تواند به عنوان یک هواپیمای هشدار زودهنگام نیز عمل کند.

قابلیت سوپر کروز

موتورهای J-20 توانایی سوپر کروز یعنی قابلیت پرواز مافوق صوت بدون احتیاج به استفاده از پس سوز را دارند و از این نظر نیز رقیب نزدیکی برای رپتور است.

چینی ها ادعا می نمایند که سرعت موتورهای J-20 بالاتر از رپتور و مصرف سوخت آنها کم تر است که البته صحت این ادعا را نمی توان دقیقا تایید کرد.

در خصوص توانایی رادارگریزی نیز گرچه چینی ها ادعای رادار گریزی بالایی را دارند، اما خروجی های موتور J-20 مانند جت های معمولی از نوع گرد است که این در تضاد با رادار گریزی است.

در سوخوی T-50 نیز خروجی های موتور گرد هستند، ولی در F-22 رپتور شکلی متفاوت برای کاهش امواج راداری دارند.

این نشان می دهد که همچنان پیشگام این بخش از رقابت آمریکایی ها هستند.

البته محتمل است چینی ها در آینده این نقص را رفع نمایند.

آشنایی با هواپیمای F-22 رپتور

با جنگنده J-10 چینی آشنا شوید

یوروفایتر تایفون ؛ محصول مشترک قدرت های اروپایی در آسمان

منبع: airforce-technology