فرصت استراتژیک ایران در تحولات تجارت منطقه و جهان
به گزارش انوار بلاگ، ایران در اقتصاد سیاسی بین الملل موقعیت دوگانه ای دارد؛ چراکه از یک سو ارتباطات بین المللی آن به کمترین میزان در دهه های اخیر رسیده و از سوی دیگر به صورت مضاعف از تحولات در محیط روانی و عملیاتی اقتصاد سیاسی بین الملل متأثر می شود. مرکز پژوهش های اتاق ایران در رویکردی تازه، انتشار سلسله گزارش های پایش تحولات تجارت جهانی را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران در دستور کار قرار داده است. در این قالب، رویدادهای کلیدی از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار می گیرند.
در نهمین گزارش پایش تحولات تجارت جهانی مجموعه ای از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقه ای محیط ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار گرفته است. این گزارش موضوعات جهانی مانند بالا گرفتن رقابت اروپا و چین در ابتکار کمربند و راه چین، پاسخ منفی آمریکا به بریتانیا در باب پیوستن به موافقت نامه تجارت آزاد با این کشور، پیگیری مقامات امارات و هند برای امضای موافقت نامه جامع مشارکت اقتصادی، تلاش روسیه برای حرکت در راستا انرژی های پاک و همچنین مسائل منطقه ای نظیر تمرکز ترکیه بر تبدیل شدن به دهمین اقتصاد بزرگ جهان و تلاش پاکستان برای توافق تجارت ترجیحی با برخی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفته است.
در بخش اول این گزارش و در ذیل عنوان پایش تحولات در لایه جهانی، بحث بالا گرفتن رقابت بین اروپا و چین، علی-رغم همکاری تجاری بالای دو کشور، و مقابله اروپا با پروژه ابتکار کمربند و راه چین مطرح است که منجر به تلاش اروپا برای سرمایه گذاری در زیرساخت ها و تبدیل شدن به دروازه اتصال کالاها، افراد و خدمات در سراسر جهان، در قالب ابتکار موسوم به دروازه جهانی شده است. بازهم در حوزه اروپا، پاسخ منفی آمریکا به بریتانیا در باب پیوستن به موافقت نامه تجارت آزاد با این کشور، که می توانست پوشش مناسبی برای هزینه های خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا باشد، شکستی سنگین را برای طرفداران برگزیت رقم زد. پیگیری مقامات امارات و هند برای امضای یک موافقت نامه جامع مشارکت اقتصادی تا سرانجام سال 2021 و تلاش روسیه برای آغاز تدریجی حرکت در راستا انرژی های پاک و کاهش وابستگی به صادرات نفت و گاز، از دیگر تحولات جهانی بوده است.
در بخش دوم گزارش و در ذیل عنوان پایش تحولات در لایه منطقه ای، ترکیه در صدر اخبار قرار داشته و تمرکز این کشور بر تقویت صادرات به کشورهای دوردست و هم بهبود روابط با امارات و اولویت دادن به افزایش مبادلات تجاری به جای مناسبات سیاست خارجی، ازجمله این خبرها بوده است. در قالب استراتژی نو دولت ترکیه، این کشور می کوشد تا استانبول را به هاب تجارت جهانی تبدیل کند. ترکیه هدف بلندپروازانه برای تبدیل شدن به دهمین اقتصاد بزرگ جهان در سر دارد و افزایش صادرات را به عنوان مهم ترین پیشران تلقی می کند. به همین علت صادرات 3 میلیارد دلاری ترکیه در سال 1980 به 211 میلیارد دلار در سال منتهی به سپتامبر 2021 رسیده است. امارات هم در راستای رقابت با عربستان سعودی و قطر می کوشد روابط تجاری خود با ترکیه را تقویت نماید، اما در مقابل، عربستان با وضع محدودیت های نوی بر واردات از امارات سبب شده تا حجم صادرات امارات به این کشور، 33 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یابد. در این میان، پاکستان هم، علی رغم عدم اعلام موضع از سوی کشورهای عربستان، امارات و عمان، می کوشد تا مذاکراتی در باب توافق های تجارت ترجیحی با این کشورها برگزار نماید.
متن کامل نهمین گزارش از سلسله گزارش های پایش تحولات تجارت جهانی را اینجا مشاهده کنید.
منبع: اتاق بازرگانی ایران