سیل، پل کشکان را از ثبت جهانی دور کرد - انوار بلاگ

این پل با 3 هزار سال قدمت در شهرستان خرم آباد قرار گرفته است. هرچند بعد از سیل بعضی اقدامات به منظور جلوگیری از ورود خسارت های بیشتر به این پل تاریخی انجام شد، ولی پایه آن 13 درجه به سمت رودخانه کج شده و باید یا این انحراف را در همین حد نگه داشت یا پل را به جای اول خود بازگرداند. هرکدام از این کارها به 15 میلیارد تومان اعتبار احتیاج دارند. مسئولان می گویند انجام اقدامات با این میزان اعتبار باعث می گردد این پل تا 100 سال آینده مستحکم بماند. در این میان، بعضی کارشناسان و فعالان حوزه میراث فرهنگی معتقدند که آسیب دیدن پل کشکان در سیل اخیر بر ثبت جهانی آن تاثیر منفی خواهد گذاشت؛ موضوعی که مسئولان میراث فرهنگی استان آن را رد می نمایند و می گویند از این اتفاق حتی می توان به عنوان فرصتی برای ثبت جهانی این اثر در زمان کوتاه تر استفاده کرد.

• پل ها بیشترین خسارت را دیدند

مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان در این زمینه به خبرنگاران می گوید: همه افراد متخصص و غیرمتخصص در تمامی حوزه ها می دانند که در هر جا بارش ها به بناهایی که در راستا رودها قرار دارند، خسارت وارد می نمایند و بالتبع بارش های سیل آسای لرستان هم به پل های تاریخی در راستا آب خسارت وارد کرد. علی مصطفی نژاد بیان می نماید: طغیان بی سابقه رودخانه های استان باعث شد آثار تاریخی با قدمت هزار ساله خسارت ببینند. بیشترین خسارت ها هم به پل تاریخی کشکان وارد شد. وی می گوید: قبل از وقوع سیل، براساس اخطارهای هواشناسی، اقدامات زیادی برای جلوگیری از خسارت انجام شد اما سیل خروشان بود و توانست پایه الحاقی را از جا بکَند.

مصطفی نژاد اضافه می نماید: البته این احتمال هم وجود دارد که به دلیل واژگون شدن پایه الحاقی در آب و حرکت آن به سمت پایین، به پایه پایینی پل کشکان ضربه خورده و ترک ایجاد شده باشد چون بخشی از پایه پایینی پل هم از بین رفته است. وی اظهار می نماید: بیشترین خسارت سیل فروردین سال جاری لرستان به پل های تاریخی این استان وارد شد و برای احیای آنها باید اعتبارت به موقع و به اندازه اختصاص پیدا کند.

• ضرورت تخصیص به موقع اعتبارات

مصطفی نژاد می گوید: با این تخریب ها، طبیعتا کل بستر شسته شده و آب به زیر بستر پایه کج شده پل نفوذ نموده و زیر بسترها خالی شده است. وی می افزاید: این پایه پل نیز 13 درجه به سمت رودخانه کج شده است. هر کدام از این پایه ها بیشتر از 3 هزار تن وزن دارند. مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان عنوان می نماید: از نظر کارشناسی باور داریم اگر منفذی در بنایی که در معرض سیل قرار گرفته است، وجود داشته باشد، این منفذ باید استحکام بخشی و تعمیر گردد چون در غیر این صورت آن منفذ به شکاف تبدیل و در نهایت بنا نابود می گردد. وی می گوید: آنچه آثار تاریخی لرستان را از هر حادثه ای ازجمله سیلاب مصون نگه می دارد و موجب ماندگاری آنها می گردد، تخصیص اعتبار به موقع و کافی است تا بتوان برای حفاظت از آثار قدم برداشت.

• اقدامات صورت گرفته پس از سیل

این مسئول در ادامه به اقدامات بعد از وقوع سیل اشاره می نماید و می گوید: 3 بند انحرافی برای پل کشکان ایجاد شده است. این بندها باعث می شوند نفوذ آب به زیر بستر متوقف و جلوی خالی شدن قسمت های بیشتری از بستر گرفته گردد. مصطفی نژاد می افزاید: همچنین 5 هزار کیسه ماسه در قسمت بستر که بر اثر عبور آب خالی و به ایجاد حفره منجر شده بود، قرار داده شد. عملیات شاهدگذاری هم در حال اجرا است تا ببینیم آیا انحراف 13 درجه ای پل بیشتر می گردد یا ثابت باقی می ماند.

• برنامه های در دست اقدام

مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان همچنین به برنامه های در دست اقدام اشاره می نماید و می افزاید: در زمینه کج شدن پایه پل، یک تیم کارشناسی برای آنالیز آن و انجام اقدامات لازم مشغول فعالیت هستند. کوشش بر این است که بتوان پایه پل را به جای اول آن برگرداند و در همان وضعیت تثبیت کرد. وی بیان می نماید: چنانچه به هر دلیل - مثلا کمبود اعتبار یا نظرات کارشناسی - نتوانیم پایه را به موقعیت قبلی برگردانیم، برای جلوگیری از کج شدن بیشتر، در همین وضعیت فعلی تثبیت می گردد. مصطفی نژاد می گوید: طبق نظرات کارشناسان میراث فرهنگی کشور، بسترهای ساخته شده برای پل کشکان توان نگهداری از پایه های آن را ندارند و اگر هم در گذشته متناسب و متعادل بوده اند، در طول زمان دچار آسیب هایی شده اند. به همین دلیل باید بسترسازی انجام گردد و حفاظت پایه های باقیمانده، بدنه و بام پل در دستور کار قرار گیرد.

• اعتبار مورد احتیاج

مصطفی نژاد به اعتبار مورد احتیاج برای ترمیم پل های آسیب دیده از سیل اشاره می نماید و می گوید: برای بسترسازی و مقاوم سازی 100 پل تاریخی لرستان اعتباری معادل 30 میلیارد تومان احتیاج است. البته فقط بازسازی، مرمت و مقاوم سازی پل کشکان 10 میلیارد تومان احتیاج دارد. وی ادامه می دهد: همچنین، برای عملیات برطرف خطر (جلوگیری از کج شدن بیشتر پایه، ریختن طاقه و...) به 5 میلیارد تومان اعتبار ویژه و فوری احتیاج است تا خسارت ها از این بیشتر نگردد. این مسئول می گوید: در صورتی که این اعتبارات به موقع تامین گردد، با انجام زیرسازی و مقاوم سازی می توان پل ها را برای 50 تا 100 سال آینده در برابر حوادث گوناگون مقاوم کرد.

• اما و اگرهای ثبت جهانی پل کشکان

مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان در بخش دیگری از صحبت هایش به آثار سیل بر ثبت جهانی شدن پل کشکان اشاره و اظهار می نماید: شاید کمبود اعتبار بر ثبت جهانی این پل تاثیر منفی داشته باشد بنابراین مسئولان کشوری باید اعتبارات لازم را تامین نمایند تا نظر یونسکو برای ثبت این اثر جلب گردد. وی می گوید: از این اتفاق می توان به عنوان فرصتی برای ثبت جهانی پل کشکان در زمان کوتاه تر استفاده کرد.