الگوسازی؛ چه عکسی بر دیوار اتاق فرزندم بگذارم؟

به گزارش انوار بلاگ، چند سال پیش مادری از من در این باره که آیا خوب است عکس مریم میرزاخانی، توران میرهادی و چند زن مشهور دیگر ایرانی را را قاب کند و در اتاق دخترش بگذارد تا الگوهای بصری و پیش برنده ایجاد کند؟ طرح مساله کرد.

به او گفتم خیر، به دو دلیل:

1. اتاق دختر حریم شخصی اش است خودش تشخیص می دهد عکس چه کسانی روی دیوارش باشد.

2. به جای عکس دیگران آینه قدی بگذارید، تا خودش را ببیند، پتانسیل های وجودی اش را کشف کند، به جای کسی بودن، خودش کسی بگردد.

***

ارائه الگوهای مناسب به بچه ها کاری به غایت ظریف است و نمی توان با قاب دریافت تصاویری از قهرمانان و افراد پیشرو و خاص این فرآیند را به سرانجام رساند. قابها بعد از مدتی که در چشم بچه ها و نوجوانان تکراری شوند میل به کشف زندگی صاحب تصویر هم از بین می رود. بهترین توصیه ایجاد فرصتی هایی است که لذت کشف و دانستن از زندگی و تاریخچه این افراد در رگ های بچه ها بجوشد.

با بچه های که کار می کنم؛ درباره زندگی افراد خاص حرف می زنم از حسن رشدیه تا مریم میرزاخانی. نکات الهام بخش را بارها برایشان می گویم اما از بت سازی و کیش شخصیت به شدت پرهیز دارم.

اما چرا طرح زندگی نامه ها برای بچه ها لازم است؟

اول این که زندگی نامه ها همان پیش زمینه فیلم بینی و کتاب خوانی اند، ذهن کودک آماده و مشتاق می گردد برای دیدن و تصور قصه ها و روایات (تنوع باوری و کثرت گرایی اگر یکی از اصول تربیتی ما این است که کودکی علاقمند به کتاب و پیگیری ماجراها داشته باشید، کودکی که لذت دیدن و شنیدن از تفاوت ها را به جان بکشد و ذهنی کلیشه مدار و تک بعدی نداشته باشد ارائه زندگی نامه ها در دوره های مختلف سنی او یک گزینه مناسب است.

دوم این که نسبت ها را در زندگی ها درک می نماید؛ زیاد/کم، سخت، آسان، دور/نزدیک ... ذهن اش برای قیاس و تشبیه آماده می گردد.، وقتی زندگی و خاطرات و مصائب یک فرد برای کودک بازگو می گردد همذات پنداری و قیاس در ذهن او شروع می گردد. درک روشنی از آستانه تحمل خود و دیگران برایش رخ می دهد و نسبت خود با خویشتن و دنیا پیرامون را ارزیابی می نماید.

سوم این که یاد می گیرد هر نتیجه به دنبال یک فرایند می آید و باید از فرایندها باخبر بگردد. یکی از مهمترین مبانی تربیت کودک امروز درونی سازی فرآیندباوری به جای نتیجه گرایی است.

چهارم این که درک روشنی پیدا می نماید از مساله سازی؛ این که یک ایده چطور تبدیل به مساله می گردد و باید حلش کرد و چقدر راهکار های متفاوت می گردد در نظر گرفت.، تربیت ذهنی که همیشه به دنبال شقوق دیگری از ماجراست نیازمند گوش و چشم هایی دارد که از ماجراهای مختلف سیراب باشد.

پنجم این که درک می نماید دنیا لبریز از رنج است و هرکسی خودش باید به زندگی اش معنا بدهد و یک امضاء پای دفتر زندگی اش بزند. دیگرانی این راه را با همه مشقت هایش رفته اند و حالا فرصت و نوبت اوست.