رمزگشایی از 200 فوتی تنفسی در گیلان ، علت تفاوت آمار محلی و سراسری تلفات کرونا در ایران - انوار بلاگ

به گزاترش خبرنگاران به نقل از ایرناپلاس، طی روزهای اخیر اعلام آمار 200 کشته در گیلان ازسوی کننده وزارت بهداشت در استان، آمار 80 فوتی از سوی فرماندار کاشان و آمارهای دیگر در استانهای گلستان و مازندران، در کنار آمار تجمیعی خبرگزاری جمهوری اسلامی از دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور مطرح شده که به نظر با آنچه دکتر جهانپور،سخنگوی وزارت بهداشت مطرح می کند، تفاوت هایی داشت و اخباری هم از تعداد بالای مدفونان در بهشت زهرا(س)ی تهران به گوش می رسد؛ البته سوابق بی اعتمادی های مختلف در افکار عمومی، نظیر ماجرای هواپیمای اوکراینی و اعلام نشدن قربانیان اعتراضات آبان ماه، باعث جدی بودن نگاه شک و تردید در این موضوع هم شده است، اما واقعیت چیست؟

• منتقدان وزارت بهداشت چه می گویند؟

منتقدان وزارت بهداشت معتقدند تناقض های آماری وزارت بهداشت متعدد است و دانشگاه های علوم پزشکی برای اینکه بخشی از کم شماری وزارت بهداشت را جبران کنند و بخشی از حقیقت را بگویند، بعضا شروع به اعلام آمار کردند که با آمار رسمی در مواردی در تناقض بود. بعد از آن وزارت بهداشت برای اینکه جلوی بروز تناقض های آماری را بگیرد به دانشگاه ها دستور داد آمار ندهند. در حالی که به علت تعداد زیاد بیماران، ازدحام در بیمارستانها، تعداد زیادی فوتی که بسیاری آزمایش تشخیصی هم نداشتند، به عنوان فرد مشکوک دفن می شدند.

به ادعای منتقدان، آمارهای دانشگاه های علوم پزشکی بر اساس سی تی اسکن است که روش نسبتا دقیقی است و برخی معتقدند بیشتر از تست کرونا قابل اتکاست که البته تا چند روز پیش در بیشتر استانها نبود. در مورد فوتی ها هم در برخی موارد تستی انجام نمی شود یا جواب تست بعد از مرگ می آید.

• واکاوی ماجرای 200 فوتی تنفسی در گیلان

بررسی یکی از این موارد خالی از لطف نیست. دکتر قربانی کننده وزارت بهداشت در استان گیلان، اوایل هفته جاری از فوت 200 تن در دو هفته گذشته در این استان خبر داد و بعد از نقدهایی که به او شد، گفت که این افراد نه لزوما براثر کرونا، که در اثر بیماریهای تنفسی فوت کرده اند.

براساس سالنامه آماری منتشره از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان، در سال 96 کمتر از 3هزار نفر در بیمارستانهای دولتی گیلان فوت کرده اند. با توجه به وجود 4000 تخت در بیمارستانهای دولتی و قریب 1000 تخت در بیمارستانهای خصوصی گیلان، می توان تخمین زد که کل فوت شدگان در بیمارستانهای گیلان در سال 96، حدود 3750 نفر بوده اند.

طبق آمار ثبت احوال، در رویدادهای حیاتی به طور متوسط کمتر از 10 درصد افراد در اثر بیماری های تنفسی فوت می کنند. یعنی در سال 96 باید حدبیشتر 375 نفر در اثر بیماریهای تنفسی فوت کرده باشند، به عبارتی هر ماه 31 نفر و هر دو هفته 16 نفر که البته در این فصل می تواند بیشتر باشد و حدبیشتر آن را می توان 20 یا 30 نفر در نظر گرفت.

با این وصف با کم تغییر دریافت آمار فوت، در سالهای گذشته، بیماریهای تنفسی در دو هفته اول اسفند، 20 تا 30 کشته داشته و با این حساب احتمالا 170 یا 180 تن از آمار 200 کشته اعلامی در گیلان می توانند ناشی از کرونا باشند.

اما آیا با این حساب آماری که طی 21 روز اخیر، هر روز ظهر به طور منظم ازسوی وزارت بهداشت بیان می شود، نادقیق و ناشی از کم شماری است؟

• معیار کرونا در اعلام وزارت بهداشت

پاسخ امیر پروسنان، خبرنگار سلامت به این سوال، منفی است. به گفته او، آنچه وزارت بهداشت اعلام می کند، آمار قطعی و بر اساس اعلام آزمایشگاه رسمی، به ابتلای ویروس جدید کرونا است. یعنی کسانی که به دلایل دیگری مثل آنفلوآنزا یا مسائل تنفسی و غیره فوت می کنند، در این آمار محاسبه نمی شوند. از طرفی سی تی اسکن ریه تا حدود 95 درصد تعیین می کند که بیمار به ویروس مبتلاست؛ اما همچنان وزارت بهداشت مطابق استاندارد جهانی خود، تست کرونای مثبت را معیار محاسبه در آمار کرونا در نظر گرفته است.

وی به ایرناپلاس می گوید: نکته دیگر این که وزارت بهداشت آمار را از خود دانشگاه های علوم پزشکی می گیرد و بعد با توجه به نتایج آزمایشگاه ها اعلام می کند. این آمارها در مرکز مدیریت بیماری های واگیر تجمیع و صحت سنجی می شود و با چند منبع چک و در نهایت اعلام می شود.

• پروتکل دفن، معیار برخی مردم

این روزها ممکن است شما هم گذرتان به بیمارستانهایی که بیماران کرونایی یا تنفسی در آنها بستری هستند افتاده باشد. شاید هم دیگرانی که به این مراکز رفته اند برایتان تعریف کرده باشند که در مدت زمانی نه چندان طولانی، چندین جسد کرونایی را دیده اند که از بیمارستان بیرون آورده شده اند.

محمدکاظم جعفری، مدیر ایرنای استان قم که از کانون های اصلی کرونا در کشور است، در این زمینه می گوید: از آنجا که کلیه کسانی که درمراکز کرونایی فوت می کنند، اعم از کرونایی، مشکوک به کرونا، تنفسی و ... با پروتکل کرونا کاور، کفن و دفن می شوند، منابع غیر از وزارت بهداشت نظیر پرسنل بیمارستان یا همراهان بیمار یا برخی مسوولان محلی، کلیه این افراد را در آمار فوت شدگان کرونا به حساب می آورند. در حالی که این پروتکل احتیاطی با هدف جلوگیری از شیوع بیماری ناشی از کلیه افراد مشکوک به کرونا درنظر گرفته شده است.

این هم یکی از عوامل تفاوت این آمار با آمار رسمی وزارت بهداشت است که با معیار و سخت گیری خاصی تهیه و تایید می شود.

• آیا همه تست می شوند؟

نکته قابل توجه دیگر آن است که معیار وزارت بهداشت، چه درباره تعداد مبتلایان و چه درباره درگذشتگان، براساس مراجعه افراد و انجام تست است و طبیعی است افرادی که وارد این چرخه تشخیصی نشده اند، در آمار هم نیایند. روشن است که بخشی از جهش آمار اعلامی وزارت بهداشت بعد از روزهای ابتدایی، بیش از آن که ناشی از بالا رفتن ابتلا باشد، ناشی از افزایش کیت های تشخیص و تسریع کار و افزایش آزمایشگاه های تشخیص این بیماری بوده است. این در حالی است که تا مدتی فقط آزمایشگاه انستیتو پاستور و دو آزمایشگاه دیگر در تهران فقط کیت تشخیصی داشتند، در حالی که شیوع بیماری و فوت در استانهای قم، مرکزی و گیلان شروع شده بود، اما امکان تست و آمارگیری نداشت.

همچنین برخی به رغم وجود علائم، به دلایل مختلف از قرار دادن خود در معرض آزمایش پرهیز دارند و شاید در روزهای ابتدایی یا چند روز قبل از اعلام آمار رسمی، افرادی در اثر ابتلا به کرونا جان باخته اند، اما مجال آزمایش آنها نبوده است. یا برخی از مردم مناطق محروم با وجود مشکوک بودن به کرونا، اصلا بیمار را بیمارستان نبرده اند و بعد از فوت نیز با این ذهنیت که ممکن است دولت مانع دفن عادی آنها شود، به صورت عادی آنها را دفن کرده اند.

واقعیت آن است که صداقت در اعلام آمار، یکی از ضرورت های مدیریت بحران کروناست؛ موضوعی که زمینه ساز اعتماد مردم به مجموعه وزارت بهداشت در قبول توصیه های پزشکی است.

sahandblog.ir: سهندبلاگ، سیستم مدیریت محتوای سهند

gigablog.ir: گیگابلاگ | با سیستم مدیریت محتوای گیگابلاگ همه وبسایت دارن