گردشگری در کارتون های نوستالژیک - از میتی کومان تا دور جهان در 80 روز (قسمت دوم)

به گزارش انوار بلاگ، گردشگری، سفر و تفریح، موضوعی جذاب و جالبی برای خلق داستان ها، روایت ها، فیلم ها و حتی مستندهای گوناگونی در قرن های مختلف بوده است. این مسئله حتی در جهانی انیمیشن و کارتون سازی نیز، نمود عینی پیدا نموده و شاهد ساخت مجموعه های تلویزیونی کارتونی جالبی با مضمون گردشگری هستیم. برای ما ایرانی های دهه شصتی، کارتون های دهه شصت، مانند خیلی چیزهای دیگر دهه شصت، نوستالژیک و مملو از خاطره های رنگارنگ هستند. در قسمت نخست این گزارش، مروری داشتیم بر 5 کارتون خاطره انگیز دهه شصت از مهاجران تا خانواده دکتر ارنست. امروز نیز در قسمت دوم این مطالب، نگاهی داریم به 5 کارتون خاطره انگیز دیگر. مسافر کوچولو، دور جهان در هشتاد روز، سفرهای میتی کومان، باخانمان، دختری به نام نل، بینوایان، کارتون های جالبی با مضمون سفر و گردش است که در گفتار امروز به آن ها نگاهی خواهیم داشت. با خبرنگاران همراه باشید.

گردشگری در کارتون های نوستالژیک - از میتی کومان تا دور جهان در 80 روز (قسمت دوم)

جهت دریافت مشاوره سفر با تور کانادا با ما همراه باشید، سفر به آبشار نیاگارا و شهرهای پیشرفته تورنتو و مونترال را در کنار ما تجربه کنید.

آنچه مسلم است، کارتون سازی با موضوع گردش و دنیاگردی، کار سختی به نظر می رسد. از نظر سناریونویسی، طراحی شخصیت و ساخت آن در فضای کارتون سازی، ساخت کارتون هایی که موضوع و ساختار ماجراجویانه و سفری دارند، کار سخت، هزینه بر و پیچیده ای است. چراکه طراحان می بایست موقعیت های مختلف دریایی، زمینی و بعضا هوایی را در کارتون خلق نموده و شخصیت های کارتونی را در مناطقی غیرعادی در مکان های مختلف، به نمایش درآورند. از طرفی، انسجام، روایی و روایت داستان نیز باید در طول این سفر و مهاجرت و گردش، حفظ شود. مهم نیست که هاکلبری فین میخواهد تا در رودخانه می سی سی پی آمریکا برای مبارزه با نژادپرستی، طی جهت کند و ماجراهایی را خلق کند یا دکتر ویلی فاگ در کارتون دور دنیا در هشتاد روز ژول ورن، از قاره های مختلف عبور کند و ماجراهای حیرت انگیز و جالبی را برای بچه ها و مخاطبان به تصویر بکشد. همه و همه در یک چیز مشترک هستند و آن، سناریونویسی سخت و شخصیت پردازی های متنوع و سنگین که در کارتون هایی با مضمون سفر و گردش، شاهد آن هستیم. اما به هرحال، کارتون هایی که با مضمون گردش و تفریح و سفر، به وسیله جعبه سیاه به خانه های بچه ها و نوجوانان در سراسر دنیا می فرایند، می توانند به پیروزیت فراوری و ساخت کارتون خود امیدوار باشند. چراکه این قشر سنی، از ماجراجویی ها، میزانس ها و داستان های مختلف در قالب یک کل، علاقه مند بوده و فرآیند ماجراهای به هم پیوسته را هر هفته مشتاقانه دنبال می نمایند. موضوعی که کم تر در هر کارتونی مشاهده می شود. در کارتون های نوستالژیک دهه شصت که به زعم خیلی ها، برترین کارتون های تاریخ تلویزیون ایران در آن موقع پخش شد، کارتون های مهاجرتی و سفری، از استقبال فراوانی برخوردار شد.

مسافر کوچولو

مسافر کوچولو، یکی از کارتون های نوستالژیک دهه شصت بود که ماجرای جالبی را با تیتراژ جذابش، هر هفته به خانه میلیون ها کودک و نوجوان ایرانی روزگارهای نه چندان دور می آورد. روزگارهایی که با اوشین، بمباران، آژیر خطر و رویدادهای دیگر، همچنان در ذهن خیلی ها قرار گرفته است. مسافر کوچولو، سفر یک مهمان ناخوانده از کره دیگر به زمین است. معمولا سفر موجودات فضایی به کره خاکی خودمان را در کارتون های دیگری نیز مشاهده کردیم. چوبین، یکی از این کارتون ها بود که اتفاقی به کره زمین می آید و میخواهد تا همانند خیلی از کارتون هایی که دیدیم، مادرش را پیدا کند، اما به گیر برونکای ظالم می افتد و در هر داستان، ماجرای جذابی خلق می شود. مسافر کوچولو در سفر به زمین، با ظلم و خشونت روبرو نمی شود. ماجراهای شاهزاده کوچولو که درواقع اقتباسی است برای ساخت این کارتون زیبا که خیلی ها با آن خاطرات جالبی دارند. در این کارتون، دختری را مشاهده می کنیم که با موهای نارنجی و کمربندی مزین به یک ستاره کوچولو و گل سرخی زیبا در داخل یک محفظه. روایت گر ماجراهای دوست داشتنی برای مخاطبان کودک است. ما با ستاره های دنباله دار آشنا می شویم. ستاره هایی که یادآور سفر از دوردست ها به سرزمین های دور است. ستاره های دنباله دار، مسافر کوچولوی گردشگر قصه ما را به دوردست ها می برد تا با افراد ناشناس و غریبه صحبت کند. کارتون دوست داشتنی ماجراهای مسافر کوچولو از دیگر کارتون های خاطره انگیز بچه های دهه شصت محسوب می شود. این مجموعه کارتونی، بانام اصلی شاهزاده کوچولو توسط تی وی آساهی در سال 1978 در کشور ژاپن طراحی و پخش شد که از کتاب شازده کوچولو نوشته آنتوان اگزوپری، نویسنده شهیر فرانسوی اقتباس شده است. نیویورک تایمز آمریکا در سال 2005 مدعی شد که کتاب شاهزاده کوچولوی اگزوپری که مجموعه کارتونی آن نیز از همین کتاب ساخته شده است، یکی از پرفروش ترین کتاب های مربوط به داستان های علمی تخیلی قرن بیستم در فرانسه و دنیا بوده است که بیش از 140 میلیون نسخه از آن به ده ها زبان ترجمه و به فروش رسیده است. مخاطبان کودک، در این کارتون گردشگری، همانند خیلی از کارتون های دهه شصت، نکات آموزنده بسکمک را با مشاهده کارتون ها یاد می گیرند که این موضوع در تأثیرگذاری و نوستالژیک بودن آن ها مؤثر بود. در کارتون مسافر کوچولو نیز، ما با موضوعات آموزنده خوبی روبه رو هستیم. مسافر کوچولوی قصه ما به بچه ها یاد می دهد که چه گونه باید با افرادی که ناشناس هستند، رفتار مسالمت آمیزی داشته باشیم و در مسائل مختلف با آن ها صحبت کنیم. آن هم با احترام و متانت. مسافر کوچولو، به همراه دوستش که سویفتی است زندگی می نماید. او دختر کوچولوی در گل سرخی که از بذری در فضا به وجود آمده است، زندگی می نماید. در این مجموعه، مسافر کوچولو را دائم در حال تمیز کردن سیاره خود می بینیم و او تلاش دارد تا با آب دادن و نظافت، همواره سیاره زیبا و تمیزی را به رخ بینندگان کوچک این مجموعه بکشد. یکی از کارهای ارزشمند آموزنده مسافر کوچولو در سفر دورودرازش به سرزمین ما، آب دادن به گل ها است. گل ها را همواره در این 39 قسمت می بینیم. حتی شکل هایی شبیه آتش فشان که به صورت کوه هایی عجیب وغریب در این مجموعه کارتونی نمایش داده شده اند، همواره مورد تمیز کاری مسافر کوچولو قرار می گیرد. مسافر کوچولو، همواره علاقه مند به سفر است. ستاره دنباله دار سرگردان، یاوری است که مسافر کوچولو را به سمت کهکشان های دوردست می برد. مسافر کوچولو در سفر زیبایش، همواره به گل سرخ قشنگش فکر می نماید. گل سرخی که او را به یاد خاطره های خوب می اندازد؛ اما خبر ندارد که سهراب ما می گفت: کار ما نیست شناسایی راز گل سرخ... . با مسافر کوچولو خداحافظی می کنیم و می رویم به دنبال پرین در کارتون نوستالژیک باخانمان.

باخانمان

باخانمان یا داستان پرین، دختر زیبای کارتون دیگری است که در مضمون سفر و گردش، برای ما خاطره انگیز بوده و یادآور زمان های نه چندان دور است. باخانمان نیز هم چون خیلی از کارتون های دهه شصتی، کارتونی جذاب و محصول کارخانه انیمیشن سازی ژاپنی هاست. باخانمان یا داستان پرین (به ژاپنی: ペリーヌ物語، به انگلیسی: The Story of Perrine) یک مجموعه انیمه 53 قسمتی است که توسط استودیو نیپون انیمیشن ساخته شده است. پخش آن از 1 ژانویه 1978 در کانال فوجی تی وی شروع شد و تا 31 دسامبر 1978 ادامه داشت. این کارتون در ایران با نام باخانمان از شبکه 2 پخش شد. آهنگ تیتراژ از آهنگ غذاخوری تام اثر سوزان وگا گرفته شده است. پرین دختر مردی فرانسوی و مادری هندی است. پدر پرین قبل از مرگ از همسر و دخترش می خواهد که به زادگاهشان برگردند. با مرگ پدر، پرین و مادرش مسافرت خود را شروع می نمایند تا خود را به روستایی کوچک در شمال فرانسه برسانند. با مریضی مادر، پرین ناچار می شود همه چیز حتی الاغ محبوبش پاریکال را برای به دست آوردن پول و خرید دارو بفروشد اما مادرش خاتمه در پاریس می میرد. بعد از تحمل سختی های بسیار، پرین خود را به روستا می رساند و متوجه می شود پدربزرگش مالک پولدار کارخانه ای در روستا است. پرین خود را با نام اورولی معرفی می نماید و صاحب شغلی در کارخانه می شود و منتظر است تا بالاخره حقیقت را به پدربزرگش بگوید... مجموعه باخانمان با نام اصلی داستان پرین یک انیمیشن ژاپنی بود که بر مبنای رمانی از هکتور مالو فرانسوی ساخته شد. این مجموعه با تمام انیمیشن های قبلی ژاپنی فرق می کرد. او اولین نوجوانی بود که دنبال مادرش نمی گشت، چرا که خودش با چشمان خودش مرگ مادرش را دیده و با دست های کوچکش پیکر آن عکاس هندی تبار را که هرگز در سوگ شوهرش سیاه را از تن به درنکرد، به خاک سپرده بود. مضمون این کارتون نیز، سفر و گذر از شهرهای مختلف قاره سبز بود که در هر قسمت ماجراهایی برای دختر کوچولوی قصه ما پیش می آمد و او را می بینیم که با صبوری و متانت، در این سفر پرفرازونشیب، به دنبال راهکار هایی برای مسائل پیش آمده است. نام اصلی این کارتون داستان پرین است که بر اساس رمانی به نام در آغوش خانواده در سال 1978 ساخته شد. این کارتون در 53 قسمت 24 دقیقه ای ساخته شد که شرکت نیپون آن را فراوری و تهیه کرد. این شرکت از فراورینمایندگان بزرگ کارتون در ژاپن است و کارتون هایی چون بابا لنگ دراز، سندباد، بلفی و لی لی بیت و… را تا به امروز ساخته است. هیروشی ساتیو و شیگئوپوشی علاوه بر آنکه کارگردان این مجموعه کارتونی هستند، فیلم نامه آن را هم نوشته اند. از فرانسه تا ژاپن اشتباه نکنید. این کارتون اگرچه در ژاپن فراوری شده، اما اصل داستان فرانسوی است. نویسنده این رمان هکتور مالو است. او نزدیک به 70 رمان نوشته که معروف ترین آن رمان بی خانمان است که جایزه آموزشگاه فرانسه را گرفته است. داستان آن مربوط به زندگی کودکی سرراهی است که توسط مرد دوره گردی خریده می شود و با میمون ها و سگ ها گروه سیار نمایش کوچکی را تشکیل می دهند. بعد از مرگ پیرمرد دوره گرد، کودک آزاد می شود و بدون هدف در شهرهای مختلف می شود و با ماجراهای زیادی روبه رو می شود تا به خانواده اصلی اش برسد. این نویسنده پس از رمان بی خانمان در سال 1893 در آغوش خانواده را نوشت که در ایران به نام باخانمان ترجمه شد. این کتاب اگرچه نتوانست پیروزیت بی خانمان را کسب کند، اما از روی آن کارتون داستان پرین ساخته شد. کارتون پرین، گذر از دیارهای مختلف را نشان می دهد که پرین با مادرش و درنهایت با پاریکال، سفر خستگی ناپذیری را برای گفتن حقیقت به پدربزرگش شروع می نماید و درنهایت، با صبر و تلاش، به خواسته اش می رسد. سفر و گردشی که دست مایه این کارتون به یادماندنی برای بچه ها دهه شصتی است، تجربه ها، موقعیت ها و شخصیت های گوناگونی را برای مخاطبان کودک به تصویر می کشد که در جذابیت داستان و پر کشش کردن آن برای ذهن مخاطب کودک و نوجوان، تأثیر زیادی دارد. برای همین، می توان قابلیت ها، ظرفیت ها و توانمندی های گردشگری ایران را در قالب مجموعه های انیمیشنی در اختیار مخاطبان کودک در ایران و اقصی نقاط دنیا قرار داد. فرصتی ممتاز که نباید فراموش شود. این تجربه را قبلا تا حدودی کارتون سازی کشور با ساخت مجموعه انیمیشنی جالب شکرستان، تجربه کرد که تجربه پیروزی هم از آب درآمد. باید این قضیه همچنان در دستور کار فعالان صنعت سرگرمی و گردشگری کشور قرار بگیرد. مرکز پویانمایی صبا (SABA.IRIBTV.IR) که وابسته به سازمان صداوسیما است، می بایست به موضوع گردشگری ایران نیز در سفارش کارتون هایش توجه کند. حال از پرین و پاریکال، به ملاقات می تی کومان می رویم. مجموعه ای که در سفرهای پرماجرا و جذابشان، بچه ها را با اتفاقات جالب و جذابی آشنا می نماید که روزهای آدینه را در روزگارهای نه چندان دور، خیلی به یادماندنی می کرد.

سفرهای میتی کومان

این علامت مخصوص مأمور مخصوص حاکم بزرگ، میتی کومان است.... احترام بگذارید. . . . . این جمله نوستالژیک بچه ها دهه شصتی است که در کارتون جذاب و به یادماندنی سفرهای میتی کومان، بارها شنیده می شد. کارتون سفرهای میتی کومان، خلاقیت و باور و افسانه را باهم تلفیق می کرد تا در قالب یک مجموعه کارتونی با مضمون سفر و گردش، شیوه های برخورد یک بازرس ویژه با تبهکاران و مفسدان را به بچه ها یاد بدهد. هم کارتونی گردشی محسوب می شود و هم این که مضامین آموزنده و جالبی برای مخاطبان کودک و نوجوان داشت. چنین روایت جالب و پر کشش و جذابی، کم تر در کارتون های دهه هشتاد و حتی نود، مشاهده می شود. کارتون جذاب میتی کومان، کارتونی بود که کارخانه کارتون سازی ژاپنی ها طراحی و فراوری نموده بودند اما برخلاف خیلی از کارتون های دهه شصت که توسط Nippon Animation ساخته شده بود، توسط شرکت کارتون سازی Knack Animation طراحی شد. کسوکه موریشیتا به همراه تاکاسو میزهو، طراح انیمیشن این مجموعه بودند. کوجی موراتا و کنتارو هاندا، موسیقی این کارتون را بر عهده گرفتند. این کارتون در سال 1982 در ژاپن ساخته شد و در 33 قسمت 20 دقیقه ای آماده شد. شخصیت های ثابت این کارتون، بسیار جالب و دوست داشتنی هستند و در همه قسمت ها، به یکدیگر کمک می نمایند و حس برادری و برابری بین آن ها مشاهده می شود. دوبله زیبا در کنار قصه گیرا و روایتی سفر گونه از ماجراهای یک بازرس مخصوص، دست مایه خلق کارتونی نوستالژیک برای ما می شود که حتی اگر امروز نیز دوباره بازپخش شود مخاطبان بسکمک را به سمت خود می کشد. این کارتون گردشگری و سفری، شخصیت های جذابی دارد. سگارو، زمبه، کاکرو، تسوکه و مأمور مخصوص حاکم بزرگ به نام میتی کومان به عنوان کاراکترهای ثابت این مجموعه کارتونی مشاهده می شود. مأمور مخصوص حاکم بزرگ از طرف رهبر آن سرزمین حکم دارد تا به بازرسی در شهر های مختلف پرداخته و فرایند مدیریت نمایندگان حاکم بزرگ در دیارهای مختلف را از نزدیک مشاهده و ارزیابی کند. همه این بازرسی ها و سفرها، به صورت ناشناس صورت می گیرد مگر زمانی که به تشخیص میتی کومان، باید اعلام عمومی شود تا همه مردم از حضور وی باخبر شوند. معمولا در این کارتون، زمانی حضور میتی کومان اعلام می شود که جرمی روی داده و میتی کومان تلاش دارد تا این بزه را به مردم بازگو نموده و مسئول خاطی را محاکمه کند. در این حال، علامتی را همواره به عنوان سمبل حاکم بزرگ، ارائه می نماید و آن نیز در دست، کایکوی مهربان و شمشیرزن قهار است. میتی کومان، به طور ناشناس و کاملا ساده به همراه دو محافظ دلیرش، تسوکه و کایکو، شهر به شهر سفر نموده و حاکمان زورگو را به حکم حاکم بزرگ توبیخ می نماید. در این کارتون جذاب، شخصیتی را می بینیم که بسیار باهوش و مهربان است. تسوکه، جوانی باهوش، یکی از محافظان میتی کومان است که مهارت خاصی در شمشیرزنی دارد. در سرانجام هر قسمت او علامت مأمور مخصوص حاکم بزرگ را نشان می دهد. کایکو، محافظ مهربان و قدرتمند میتی کومان با بستن دستمال قدرت نیروی ویژه ای می یابد. سگارو پسری بازیگوش و کنجکاو است که با زُمبه سگ باهوش اما تنبلش در همان ابتدای داستان با این سه نفر همراه می شوند. زمبه درحالی که دیگران انتظارش را ندارند به کمک بقیه می آید. در طول داستان دو دختر نیز به ترتیب وارد گروه شده و در برخی قسمت ها آن ها را همراهی می نمایند. اگر درباره این کارتون به یادماندنی اطلاعات بیش تری بخواهیم ارائه کنیم، باید سراغ سازنده و فلسفه ساخت این اثر برویم. درواقع سفرهای میتی کومان، با نام اصلی سفرهای کومان یا Mitokômon یک مجموعه ژاپنی به شمار می رود که توسط شرکت کناک ساخته شده است. این شرکت مجموعه های پسر شجاع و مسافر کوچولو را نیز در کارنامه خود دارد که از شبکه های سیما بارها پخش شد. مسافر کوچولو را قبلا معرفی کردیم. داستان این مجموعه از روی زندگینامه توکوکاوا میتسوکونی Tokugawa Mitsukuni (1628-1701) ملقب به میتوکومون Manga Mitokōmon نوشته شد که یک شخصیت تاریخی مربوط به قرون وسطی در ژاپن بود. او از چهره های محبوب تاریخ ژاپن به حساب می آید، فردی شوخ طبع و خوش مشرب و یک پزشک و غذاشناس خِبره که در دوره او، به مدت 30 سال حاکم شهر میتو بود و صداقت، عدالت و مورد اعتماد بودن او از طرف حاکم بزرگ، شهره عام و خاص بود. به همین دلیل حاکم بزرگ، او را برای نظارت بر کار حاکمان ولایت های مختلف می فرستاد. مردم برای او احترام ویژه ای قائل بودند و او را حامی و مدافع حقوق خود می پنداشتند و متخلفان به شدت از او حساب می بردند. شخصیت های تسوکه و کایکو نیز بر اساس محافظان واقعی میتی کومان، شخصیت پردازی شده اند. کارتون میتی کومان، در قالب سفر و گردشی که مأمور مخصوص حاکم بزرگ برای نظارت بر حسن اجرای کار نمایندگان وی در شهرهای مختلف دارد، شیوه منطقی و عملی برخورد با مجرمان و بزهکاران را به بچه ها و نوجوانان آموزش می دهد. از همه مهم تر، در قالب این کارتون با مضمون سفر، مأمور مخصوص حاکم بزرگ، در هر قسمت، با بیان چالش ها و بزهکاری های مشاهده شده، ضمن بیان آن ها به صورت عمومی، راهکار هایی برای جبران این مسائل نیز ارائه می نماید؛ مثلا می گوید که باید با مردم و کشاورزان مهربان بود و حقوق کارگران را سروقت پرداخت کرد و از انبار کردن غیرضروری کالاهای اساسی موزد احتیاج مردم خودداری کرد و یا ظلم و ستم را نباید به زیردستان تسری داد. پیغام های آموزنده و نکته های اخلاقی جالبی که مخاطبان کودک از این مجموعه کارتونی گردشگری یاد می گیرند، بر ارزش های آن می افزاید. میتی کومان نشان داد که چه گونه می توان در قالب یک روایت طنز با ساختار سفر و گردش، پیغام های اخلاقی گوناگونی را به بچه ها و نوجوانان منتقل کرد و آنان را با مسائل جدی در زندگی روزمره آشنا نمود. میتی کومان و دوستانش را تنها می گذاریم و به سراغ آقای ویلی فاگ می رویم در کارتون جذاب دور دنیا در هشتاد روز.

دور دنیا در 80 روز

علاوه بر کارتون مسافر کوچولو، می تی کومان و باخانمان که مضامین سفر و گردش، عاملی برای خلق کارتونی جذاب و داستانی پر کشش بود، کارتون دیگری نیز سراغ داریم که به طورکلی، مضمون داستان، سفر و گردش بود. کارتون دور دنیا در هشتاد روز، یکی از بارزترین و شاخص ترین کارتون هایی است که درباره سفر و گردش طراحی و ساخته شده است. این کارتون که توسط نویسنده سرشناس داستان های علمی و تخیلی به نام ژول ورن نوشته شده است، نگاهی دارد به یکی از آرزوهای بشر در قرن های نه چندان دور درباره سفر به دور کره زمین در هشتاد روز. البته خیلی ها معتقدند که در زمان ژول ورن، سفر به دور دنیا در هشتاد روز یک کار فوق العاده نبوده است؛ اما به هرحال، این قضیه، فرصتی خوبی را برای نویسنده خوش فکر فرانسوی ایجاد می نماید تا داستانی گیرا و جذاب را در مایه سفر و گردش تدارک ببیند. داستانی که اگرچه امروز یک حیرت نیست و دور دنیا را می شود حتی در 80 ساعت طی کرد، اما هم چنان گشتن به دور دنیا و آشنا شدن با فرهنگ ها و دیارهای گوناگون رنگارنگ، همواره جذاب و خاطره انگیز برای مخاطبان است. قصه کارتون دور دنیا در هشتاد روز، مانند بینوایان و الیور تویست، بارها در سریال ها و فیلم های سینمایی نیز منعکس شده و هنر هفتم نیز، روایتی سینمایی از داستان گردشگری به دور دنیا را با بازی بزرگان پرده نقره ای، بارها تجربه نموده است. دور دنیا در هشتاد روز با مضمونی از گردش و سفر و هیجان، برای آن دسته از مخاطبانی که علاقه مند هستند هم داستانی جذاب را دنبال نمایند و هم با سرزمین های مختلف آشنا شوند، روایتی پر کشش محسوب می شود. سرانجام داستان معلوم است. پیروزی یا شکست آقای ویلی فاگ در برابر شرطی که با دوستانش گذاشته است که آیا می تواند دور دنیا را ظرف هشتاد روز طی کند یا خیر. در روزگار آقای ویلی فاگ که در کارتون، شخصیت یک شیر منظم و دقیق و وقت شناس را با کلاهی بلند نشان می دهد، دور دنیا در 80 روز، امری غیرقابل تصور بود؛ اما مستر ویلی نشان داد که می توان با صبوری و برنامه ریزی دقیق و پیروزی بر مسائل، غیرممکن ها را به ممکن تبدیل کرد. این پیغام مهمی بود که از کارتون دور دنیا در هشتاد روز می توان دریافت. این کارتون، بارها از شبکه های سیما پخش شده است و از آن فیلم بلند سینمایی نیز تهیه و ساخته شده است. در کارتون دور دنیا در هشتاد روز، به جای شخصیت های انسانی، از شخصیت پردازی با حیوانات استفاده شده است تا جذابیت تصویری کار فراوری برای مخاطبان خردسال بیش تر باشد. گرافیک جالب و روان در کنار داستان پر کشش و مهیج آن که معمولا در کشورهای مختلف با شرایط اقلیمی مخصوص به خود روی می دهد، کارتونی دوست داشتنی را برای بچه ها نسل دیروز رقم زد که دیدنش امروز نیز خالی از لطف نیست. این کارتون اقتباسی است از اثر مشهور ژول ورن، داستان نویس معروف فرانسوی که مانند بینوایان ویکتور هوگو و الیور تویست چارلز دیکنز، اعتباری دنیای دارد. کارتون دور دنیا در هشتاد روز، محصول مشترک کمپانی Nippon Animation ژاپن و کمپانی BRB Internacional اسپانیا است که هر دو در زمینه ساخت مجموعه های کارتونی دارای اعتبار بسیار هستند. کار در اوایل دهه هشتاد میلادی طراحی و در 26 قسمت عرضه شد. درباره مسائل فنی این کارتون جذاب دنیای گردشگری باید گفت که افرادی مانند Luis Ballester و Fumio Kurokawa در فراوری این اثر نقش داشتند. عنوان اسپانیایی که برای این کارتون انتخاب شده بود درواقع La vuelta al mundo de Willy Fog بود که ماجراهای ویلی فاگ نام داشت. کار طراحی انیمیشن را کمپانی ژاپنی بر عهده داشت و فرآیند تدوین و فراوری را کمپانی اسپانیایی انجام داد. در این کارتون تلاش شد تا مجموعه شخصیت ها، از حالت انسانی خارج و به جای آن شخصیت هایی از گونه های مختلف حیوانات جای آن را بر عهده بگیرد که گربه و شیر و فیل و روباه، از آن جمله است. جذابیت داستان را می توان تا حد زیادی به شخصیت های آن نسبت داد که همگی، حیوان هستند و در قالبی طنز و روایتی از سفر پرماجرا، لحظات شیرینی را برای مخاطبان خود خلق می نمایند. دهکده حیوانات و پسر شجاع نیز، با آن داستان های جالب تا حدودی یادآور گذشته های نه چندان دور برای بچه ها دهه شصتی هستند. بسکمک، کتاب دور دنیا در هشتاد روز را خوانده اند. چه نسخه کامل اثر و چه نسخه های ناقصی که امروزه در بازار برای بچه ها و نوجوانان نوشته شده است تا حوصله آن ها در خواندن کتابی چند صد صفحه ای، فدای اصل اثر و روایت بی نظیرش نشود. دور دنیا در هشتاد روز، همان طور که گفته شد، در مجموعه های سینمایی و تلویزیونی در ایران و سراسر دنیا نیز بارها به نمایش در آمده است و پرتال تخصصی خبرنگاران می کوشد تا در روزهای آینده، فیلم های تاریخ سینما که با مضمون سفر، گردش و تفریح در دهه های اخیر طراحی و فراوری شده است را مرور کند. به هرحال همان طور که گفته شد، کتاب داستان دور دنیا در 80 روز یکی از معروف ترین رمان های نویسنده مشهور فرانسوی، ژول ورن (Jules Verne)، است. داستان از انگلستان شروع می شود و با آقای فاگ (Fogg) که یک مرد منظم و دقیق است آشنا می شویم. شخصیت دوست داشتنی و مؤدب قصه ما یعنی آقای فاگ که هرروز عصر به شورای شهر لندن می رود، در یکی از این روزها با یک هم بازی آشنا می شود و در خصوص اینکه آیا ممکن است که در طی 80 روز دور دنیا را گشت و به مبدأ برگشت، بحث می نماید. به عقیده او، این کار شدنی است و این سرشروعی است برای ماجراجویی هایی که ما در کتاب و کارتون آن دنبال خواهیم کرد. در داستان، آقای فاگ و همراهانش از شهرهای متفاوتی در دنیا عبور می نمایند، از بمبئی و کلکته در هند گرفته تا هنگ کنگ، سن فرانسیسکو و نیویورک تا اینکه درنهایت به شهر لیورپول در انگلستان می رسند و درنهایت ایشان می تواند دور دنیا را در هشتاد روز طی کند و شرط را از دوستانش که معتقد بودند این کار شدنی نیست، می برد. اگر این سفر پرفرازونشیب و جذاب را فراموش کردید و دوست دارید دوباره این سفر پرماجرا را تماشا کنید، سری به اینترنت بزنید و نسخه های اصلی و دوبله فارسی آن را در یوتیوب و آپارات دانلود و یا آنلاین ببینید. شاید کارتونی با مضمون دور ایران در 1001 شب نیز بتواند معرف اقلیم رنگارنگ چهارفصل زیبای کشورمان باشد و برای بچه ها مردم دنیا، مفاهیم واقعی زندگی اقوام بزرگ ایران را نشان دهد. موضوعی که به نظر می رسد با توجه به پیروزیت های کارتون هایی با موضوع گردشگری و سفر، بتواند تجربه پیروز دیگری را خلق کند و ایران را به دنیا بار دیگر بشناساند. تیتراژ کارتون دور دنیا در 80 روز موسیقی متن زیبایی داشت که در ادامه می خوانیم: دور دنیا برای تو جست وجو کردم... من سفر کردم وقتی که همه امید ها برای رسیدن به میعادگاه صرف شد.با آقای ویلی فاگ خداحافظی می کنیم و به سمت دختری می رویم به نام نل که همچنان شهرها و فرسنگ ها را طی می نماید تا به مادرش برسد.

دختری به نام نل

کارتون دختری به نام نل تا حدودی یادآور بینوایان و الیورت تویست و حتی پرین در باخانمان است. همه در جست وجوی یک ازدست داده طی طریق نموده و فراز و نشیب های زیادی را در سرمای طاقت فرسای اروپا و هم چنین سختی هایی که در جهت طولانی به جان می خرند، روبرو می شوند. فراز و نشیب هایی که در قالب داستانی کارتونی با مضمون سفر و گردش، لحظات جالبی را در یک کارتون نوستالژیک برای بچه ها دهه شصتی خلق می نماید. دختری به نام نل، با دوبله زیبایی همراه شده بود و به همین خاطر، برای زمانی که شبکه های تلویزیونی مثل امروز نبود و وقت بچه ها و نوجوانان با Ipad و iPhone و اینستاگرام صرف نمی شد، داستان و لحظاتی خاطره انگیز را به وجود می آورد. نل و پدربزرگش آقای ترنت، به خاطر بدهی های پدربزرگ، متواری و سرگردان شده اند و چون جایی را برای در امان ماندن از دست طلبکارشان ندارند به ناچار مجبور به فرار و ترک شهرشان می شوند. شبکه تلویزیونی پویا، درباره این کارتون می نویسد: دختری به نام نل با نام انگلیسی Wandering Girl Nell یک مجموعۀ انیمیشن تلویزیونی است که بر اساس رُمانی به نام مغازه عتیقه فروشی The Old Curiosity Shop ساخته شده است. این کتاب توسط نویسنده توانا و مشهور، چارلز دیکنز، در 1840 نوشته شده بود. نویسنده آثار معروفی چون: الیور تویست، آرزوهای بزرگ، دیوید کاپرفیلد و... نل، دختر مهربان و خوش قلبی است که به ذات پاک انسان باور دارد و معتقد است همه انسان ها قلبا پاک اند؛ بنابراین به همه خوبی می نماید و در همه انسان ها نیز خوبی را جستجو می نماید. همین امر باعث می شود اطرافیان مجذوب خوبی او شوند. در اوایل قرن 19، آقای ترنت یک مغازه عتیقه فروشی در لندن داشت و در آن مشغول به کار بود، نوهی او نل نیز به او در کارها کمک می کرد. پسری به نام کیت هم در این مغازه شاگردی می کرد که به تازگی به این شغل روی آورده بود. در این میان فرد پولدار و طمع کاری وجود داشت به نام کیلپ Quilp که به قصد مالک شدن تمامی مغازه های لندن از هر حقه و کلکی استفاده می کرد. او مبلغ زیادی را به ترنت قرض داده و مهلتی برای بازپرداخت آن مقرر نموده بود و بنا شده بود در صورت عدم پرداخت، ترنت سند مغازه را به نام کیلپ امضا کند. کیلپ می دانست که ترنت قادر به بازگرداندن پول در موعد مقرر نخواهد بود؛ اما ترنت که نمی خواست مغازه خود را برای همواره از دست بدهد تصمیم گرفت همراه با نوه اش از آنجا فرار کند تا زمانی که بتواند بدهی خود را تسویه کند. سال ها قبل پدر نل بر اثر یک بیماری ناشناخته از دنیا رفت و پدربزرگ، رزا، عروس خود را مقصر مرگ پسرش خواند. رزا از ناراحتیِ این موضوع، آنجا را برای همواره ترک گفت و به مکان دوری رفت. او می خواست فرزندان خود ماریو و نل را همراه خود ببرد اما چون در آن موقع نل خیلی کوچک بود پدربزرگ اجازه نداد تا نل همراه او برود و کودک را پیش خود نگه داشت. بعدها نل از روستاییانی که در مجاورت آنجا زندگی می کردند شنید که مادرش به جای دوری به نام پارادایز رفته است؛ بنابراین هنگامی که آن دو مجبور به ترک خانه و مغازه خود شدند نل پیشنهاد داد که به نزد مادرش در پارادایز بفرایند و پدربزرگ هم قبول کرد، چون چاره ای جز این نداشت. تنها چیزهایی که با خود برداشتند یک جعبه موزیکال جواهر بود که از مادر نل به یادگار مانده بود و تیلو گربه کوچک نل. این کارتون در سال 1979 میلادی توسط ژاپنی ها ساخته شد و سال ها بعد در ایران دوبله و پخش شد. کارتون زیبای نل، در سرزمین ایرلند شمالی می گذرد و ما را با فرهنگ ها و پوشش های مختلف آشنا می نماید. سفری که جذاب و پر از خنده ها و گریه های فراوان است.

آن چه از کارتون های دهه شصت یاد گرفتیم

از کارتون هایی که با مضمون سفر و تفریح در دهه نوستالژیک شصت مشاهده کردیم، نکات زیر را می توان یاد گرفت: 1- سفر و تفریح، مضمونی جذاب و جالب است که می تواند زمینه خلق داستان های به یادماندنی را برای بچه ها فراهم کند. 2- تنوع شخصیت هایی که در داستان هایی با موضوع سفر و گردش مشاهده می کنیم، بر جذابیت اثر می افزاید. این عامل سبب می شود تا همواره هر بخش از داستان، برای مخاطبان جذاب و پرکشش باشد و خسته نماینده نشود. چراکه هر داستان، در یک شهر با آدم های مختلف و موضوع خاص خود را تشکیل می دهد. 3- کارتون هایی با مضمون گردشگری، فرصتی ایده آل برای شناختن فرهنگ و هنر و سبک زندگی مردمان دیار های مختلف است. از می تی کومان که ما را با سبک زندگی کشاورزی مردمان شرق دور آشنا می کرد تا کارتون باخانمان و حتی دور دنیا در 80 روز که ما را می برد به قاره اروپا و آمریکای شمالی و آفریقا. همه این ها، فرصت های کسب اطلاعات درباره ملت های مختلف و فرهنگ های گوناگون است. موضوعی که در کارتون های بزن بکش و نینجایی و فضایی که این روزها مد شده است، متأسفانه نمی توان مشاهده کرد. 4- یکی از موضوعات جالبی که در کارتون های دهه شصت با موضوع گردش مشاهده شد، حس مهربانی، کمک و همکمک شخصیت های داستان در روال قضیه است. ما می بینیم که چه گونه دوستان می تی کومان، وی را در این سفر پرفرازونشیب کمک می نمایند یا لوسی می و فلوم در مهاجران و خانواده دکتر ارنست، در قالب خانواده، کمک و همیار دیگران می شوند. هاک را می بینیم که با یک کرجی کوچک در کنار جیمی سیاه پوست، به مبارزه با نژادپرستی در عرض رودخانه می سی سی پی می رود. 5- کارتون های گردشگری دهه شصت، صبر و متانت و تحمل سختی و یافتن راهکار برای مسائل پیش آمده را به تصویر می کشد. موضوعی که یک پیغام آموزنده به مخاطبان کودک است و باید به آن توجه داشت و آن را در کارتون های بومی خود نیز به تصویر کشید. بچه ها باید یاد بگیرند که در برخورد با مسائل صبوری نمایند و هم چون ای کی یو سان، با صبوری، راهکار پیدا نمایند و اهل مشورت بشوند. همه این ها پیغام های آموزنده از چنین کارتون هایی است که بچه ها آن را در قالب شخصیت های کارتونی فرامی گیرند. 6- کارتون های سفری دهه شصت به طراحان و برنامه ریزان صنعت گردشگری کشورمان، یک پیغام آشکار دارد و آن این که تلاش نمایند تا قابلیت ها، ظرفیت ها، جذابیت های گردشگری در ایران پهناور و بکر را در فرم کارتون و در روایت یک داستان گیرا و جذاب برای بچه ها و حتی بزرگ سالان، به تصویر بکشند. قدرت کارتون در دنیای امروزی، کم تر از رسانه های دیگر نیست و پتانسیل گردشگری کشور را باید در این قاب، به راحتی به دنیا نشان داد. امری که با توجه به فناوری ها و توانمندی انیماتورهای کشورمان، غیرقابل تصور نیست. همان طور که قبلا نیز عنوان شد، در روزهای آینده درباره فیلم های تاریخ سینما با مضمون سفر و تفریح بیشتر خواهیم گفت. همواره دنیای گردشگری ایران و دنیا را به وسیله سلسله مطالب پرتال تخصصی سفر و تفریح خبرنگاران همراهی کنید و ما را از نقطه نظرات و پیشنهادات ارزشمند خود بهره مند کنید. تهیه شده در خبرنگارانمنبع: کجارو
انتشار: 26 بهمن 1398 بروزرسانی: 20 آذر 1399 گردآورنده: anvarblog.ir شناسه مطلب: 1904

به "گردشگری در کارتون های نوستالژیک - از میتی کومان تا دور جهان در 80 روز (قسمت دوم)" امتیاز دهید

1 کاربر به "گردشگری در کارتون های نوستالژیک - از میتی کومان تا دور جهان در 80 روز (قسمت دوم)" امتیاز داده است | 5 از 5
امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "گردشگری در کارتون های نوستالژیک - از میتی کومان تا دور جهان در 80 روز (قسمت دوم)"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید