پاسارگاد ؛ پایتخت نخستین امپراطوری دنیا - انوار بلاگ

مجموعه پاسارگاد از لحاظ تاریخی متعلق به سه دوره ما قبل تاریخ، آثار تاریخی قبل از سلسله هخامنشی و مربوط به دوران هخامنشی است.

از جمله سازه های تاریخی پاسارگاد می توان به مسجد پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آرامگاه کمبوجیه، کاروانسرای مظفری و آب نماهای باغ شاهی اشاره نمود. اما قطعا آرامگاه کوروش کبیر، برجسته ترین جاذبه این مجموعه محسوب می شود. مجموعه پاسارگاد که پیشتر آن را با عنوان مشهد مادر سلیمان می شناختند، در سال 2004 به عنوان پنجمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

درباره پاسارگاد

پاسارگاد، نخستین پایتخت فرماندهی امپراتوری هخامنشی بود که در قرن ششم قبل از میلاد، توسط کوروش نخستین پادشاه این سلسله بنا شد. معماری باشکوه و هنر به کار رفته در مجموعه کاخها و باغهای پاسارگاد و همچنین مقبره کوروش، همگی نمونه های بارزی از تمدن ایران را به نمایش می گذارند.

از آنجایی که امپراتوری هخامنشی به تنوع فرهنگها اهمیت می داد و به آنها احترام می گذاشت ، چند فرهنگی نامیده می شد. پاسارگاد نیز نمونه بارزی از تمدن چند فرهنگی در آسیای غربی بود.

دلیل ساخت مجموعه پاسارگاد در این مکان به درستی معین نیست اما احتمال می رود که به دلایل نظامی و یا طبیعت زیبا و آب وهوای خوب این منطقه بوده باشد.

موقعیت جغرافیایی پاسارگاد

قدمت دشت پاسارگاد که در 130 کیلومتری شمال شهر شیراز واقع شده و به وسیله رودخانه پلوار آبیاری می شود به دوره میانی پارینه سنگی باز می شود. اما قرار دریافت مجموعه پاسارگاد در این دشت دورافتاده بهترین دلیل سفر به آن است.

معماری پاسارگاد

در ساخت بناهای پاسارگاد، مصالح متفاوتی بکار رفته است که از آن جمله می توان به سنگ ، آجر ، خشت خام ، سنگ مرمر سیاه وسنگ سفید آهکی و …اشاره نمود. همچنین از چوب برای پوشش سقف استفاده شده است. رنگ آجرهای بکار رفته در این مجموعه ، قرمز است.

بخشهای مختلف پاسارگاد

همانطور که پیشتر نیز گفته شد، آرامگاه کوروش بزرگ مهم ترین نقطه برجسته این مجموعه بزرگ است اما دیگر بخش های این مجموعه را کاخهای پاسارگاد، پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، سنگ نگاره انسان بالدار، زندان سلیمان در شمال محوطه، برج سنگی، آب نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت یا تخت سلیمان واقع بر یک تپه در شمال محوطه اصلی، کاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس، تنگه بلاغی و مجموعهٔ سلطنتی در مرکز محوطهٔ اصلی، شامل بقایای: ساختمان دروازه (دروازه آر)، تالار عمومی (کاخ S)، قصر مسکونی (کاخ P)، و باغ سلطنتی (چهار باغ) تشکیل می دهند.

آرامگاه کوروش بزرگ

آرامگاه کوروش بزرگ مشهورترین و برجسته ترین بنای پاسارگاد است. کوروش، نخستین و قدرتمندترین پادشاه هخامنشی نزدیک به 25 قرن است که در این مقبره آرمیده است. این بنای مکعبی شکل که در ابتدا به مقبره مادر سلیمان شهرت داشت بر روی شش پله قرار گرفته و حدود 12 متر ارتفاع دارد. آرامگاه کوروش از تمامی بخش های دشت مرغاب معین است و اولین چیزی است که توجه هر کسی را پس از ورود به این منطقه جلب می نماید. آرامگاه کوروش، مشابه گور دختر در بوشهر و مقبره ای در شهر باستانی ساردیس ترکیه است.

باغ پادشاهی پاسارگاد

باغ پادشاهی پاسارگاد که با نام پردیس کوروش نیز معروف است یکی از قدیمی ترین باغ های ایرانی است و قرن ها به عنوان الگویی برای باغ سازی ایرانی به شمار رفته است. این باغ که توسط کوروش بزرگ ساخته شده، مملو از درختان، گل ها و پرندگان گوناگون بوده و با سیستم گردش آب در جوی های سنگی آبیاری می شده است. در دو طرف باغ هم دو کوشک برای استراحت و تماشای باغ تعبیه شده است.

کاخ دروازه پاسارگاد

کاخ دروازه پاسارگاد که واقع در شمال شرقی آرامگاه کوروش است با نام کاخ ورودی نیز شناخته می شود. این کاخ تالاری با هشت ستون سنگی داشته و کف کاخ با دو لایه سنگفرش بوده است. کاملترین نقشی که در پاسارگاد باقی مانده، نقش انسان بالداری است که بر درگاه شمال غربی این کاخ حکاکی شده و باعث شهرت آن شده است. بر بالای این نقش هم کتیبه ای به سه زبان وجود داشته که در حال حاضر اثری از آن به چشم نمی خورد.

کاخ بار عام پاسارگاد

این کاخ که تنها ستون به جامانده از مجموعه پاسارگاد را می توانید در آن پیدا کنید بیش از 2550 سال قدمت دارد. کاخ بار عام محلی برای پذیرایی از مهمانان دربار پادشاه بوده و به نوعی نخستین مقرر سازمان ملل است که برای اولین بار اندیشه های والای انسانی و حقوق بشر در آن به اشتراک گذاشته شد. این کاخ در ابتدا هشت ستون داشته که اکنون تنها یک ستون 13 متری از آن به یادگار مانده است.

کاخ اختصاصی پاسارگاد

کاخ اختصاصی نیز در مجموعه پاسارگاد و در فاصله نزدیک به 1.5 کیلومتری آرامگاه کوروش قرار گرفته است.

چطور خود را به پاسارگاد برسانیم

ساده ترین راه برای سفر به پاسارگاد سوار با هواپیما است. توسط هواپیما می توانید خود را در کمترین زمان ممکن به شیراز برسانید و از شیراز توسط راه زمینی به سمت جاده اصفهان رفته و خود را به سعادت شهر مرکز شهرستان پاسارگاد برسانید.

اما چنانچه قصد دارید با ماشین شخصی خود به پاسارگاد سفر کنید، ابتدا از شهر خود به سمت شیراز حرکت نموده و با ورود به جاده شیراز - اصفهان خود را به سعادت شهر برسانید. سپس 20 کیلومتر از این شهر گذر نموده به وسیله جاده فرعی به سمت روستای مادر سلیمان حرکت کنید. از این روستا پس از حدود 40 کیلومتر به پاسارگاد خواهید رسید.

تعطیلات پاسارگاد

این مجموعه تمامی ایام هفته باز است. تعطیلات سالانه آن 14 خرداد، 22بهمن، نهم و دهم محرم، 28 صفر، 21 رمضان و 25 شوال است. همچنین در روز آدینه الوداع (آخرین آدینه ماه رمضان) تا ساعت 2:30 تعطیل می باشد.

ساعات بازدید از محوطه میراث جهانی پاسارگاد

فصل بهار و تابستان

ساعات فروش بلیط: 8:00 تا 19:00

خاتمه ساعت بازدید: 19:30

فصل پاییز و زمستان

ساعات فروش بلیط: 8:00 تا 17:00

خاتمه ساعت بازدید: 17:30

همچنین قیمت بلیط برای هر جهانگرد ایرانی، 3000 تومان و برای جهانگردان خارجی 20000 تومان است.

بهترین زمان برای بازدید از مجموعه پاسارگاد

بهترین زمان بازدید از پاسارگاد، فصل بهار به دلیل نسیم خنک و زیبایی های طبیعی شیراز در این فصل و برنامه های متنوع در ایام نوروز است. همچنین، شیراز به هوای اردیبهشتی اش معروف است. گفتنی است که بهترین حالت آب و هوای شیراز را در فصل پاییز می توان تجربه کرد. اما از آنجایی که دلیل سفر بسیاری از ایرانیان به پاسارگاد، بازدید از مقبره کوروش است، روز هفتم آبان که با عنوان روز کوروش شناخته می شود نیز جمعیت بسیاری به پاسارگاد سفر می نمایند.