مد روز در جهان از ابتدا تا امروز - انوار بلاگ

مد روز و نگاهی به پیدایش آن

یکی از اولین چهره های جهانی مد، چارلز فردریک ورث انگلیسی است که او را پدر اوت کوتور (Haute Couture) می دانند و اولین طراحی است که نام خود را به لباس هایی که می دوخت برچسب می کرد. البته مد روز و پیروی از آن مختص به طبقه خاصی نبوده، ولی بدیهی است که با وجود جنبه تجملی مد، افراد طبقه اشراف بیش از مردم عادی و قشر ضعیف جامعه توانایی پیروی از مد روز را داشته اند. برای مثال رز برتن (Rose Bertin) به عنوان اولین طراح سرشناس مد و پیشگام در آوردن اوت کوتور به فرانسه، خیاط و طراح لباس خصوصی ماری آنتوانت، ملکه فرانسه در اواخر قرن هجدهم بوده است.

اگر چه همانطور که گفتیم تاریخچه مد در جهان به خیلی پیش تر باز می شود، اما در این مقاله نگاه کوتاهی به صنعت مد غرب در قرن بیستم می اندازیم.

1900-1910:

در آغاز قرن بیستم پاریس و لندن پرچم دار مد در جهان بودند. نمایندگان فروشگاه های بزرگ از سراسر جهان به پاریس می آمدند و لباس هایی خریداری نموده و طرح آن را کپی می کردند. در این دوران بود که مجله های مد آغاز به چاپ عکس کردند. طراحی لباس زنان تغییر بزرگی نموده بود طوری که به تنهایی از عهده پوشیدن لباس خود برآیند. این موضوع به علت صنعتی شدن زندگی زنان بود و زن مدرن در عین شیک بودن باید به تنهایی می توانست خود را مدیریت کند. مهم ترین بخش لباس زنان، پیراهن های زیبا بود که با کلاه هایی که درست بالای سر قرار می گرفت ست می شدند. هم چنین استفاده از چترهای آفتابی به ویژه در تابستان، در این دوره متداول بود.

1910-1920:

در این دهه گرایش مد روز کمی به سمت سادگی و انعطاف پذیری رفته بود. کم کم حالت پفی تصنعی پیراهن های زنان نسبت به قبل کم تر شده و حالت راحت تری به خود گرفته بودند. اولین طراحان مد پاریس به ترویج مد پرداخته و اشتیاق به مدهای شرقی در غرب آغاز شد. یکی از اولین طراحانی که این مد را به جهانی مد وارد کرد، پول پواره (Paul Poiret) بود. مشتریان پواره ناگهان به شلوارهای گشاد و رنگ های تند و زنده و حتی کیمونوهای غریب روی آوردند و کلاه های مجلل و بزرگ جای خود را به کلاه ها ساده و سربند و دستمال سر داد. پیراهن های بلند و عبایی معرف تمایل مد به سمت تجمل کمتر بود.

1920-1930:

اغلب دوره بین دو جنگ جهانی را عصر طلایی مد فرانسوی می نامند، چرا که تغییرات و اصلاحات عمده ای در این دوره رخ داد. ماشین ها جایگزین کالسکه ها شدند و شاهزاده ها دیگر تاج بر سر نداشتند. اوت کوتور مشتریان تازه ای پیدا نموده بود: بازیگران سینما و زنان و دختران سرمایه داران. درست بعد از جنگ جهانی اول در جهانی مد تغییرات اساسی صورت گرفت. موهای بلند و طبقه طبقه جای خود را به موی خیلی کوتاه داد و پیراهن های بلند به پیش بندهای بالای زانو. لباس های تنگ و شکم بندها ممنوع شد و زن ها ظاهری به راحتی مردان پیدا کردند. با ین که در ابتدا سازگاری با این مد برای خیلی از طراحان سخت بود اما تا اواسط این دهه تقریبا همه با این مد سازگار شدند. تاثیرگذارترین شخصیت این دوره را باید کوکو شانل (Coco Chanel) دانست. خیلی ها براین باورند که ایده موی کوتاه، پیراهن مشکی کوتاه و استفاده از پارچه های کشباف در انواع مدل لباس زنانه و ترند کردن اندام باریک برای زنان را شانل به مد روز آن زمان وارد نموده است.

1930-1940:

آغاز این دهه ، مد در جهان همزمان با اثرات رکود بزرگ بود و به این علت بسیاری از طراحان دریافتند که روزهای بحران، زمان مناسبی برای ماجراجویی نیست. بنابراین جهت مد برخلاف بی پروایی و جسارت دهه پیش، به سمت سبکی زنانه تر و رومانتیک تر تمایل پیدا کرد. قد دامن زنانه تقریبا تا میزان قوزک پا بلند شد، قد موها کمی معقول تر شد و برخلاف دهد 1920، دیگر اندام های باریک آنقدر ستوده نمی شد. مفهوم امروزه لباس ورزشی و یا کفش کتانی و اسپرت، اولین بار در این دهه به عنوان مدی برای فعالیت های بیرون از خانه پدید آمد.

1940-1950:

در طول جنگ جهانی دوم و اشغال پاریس، خیلی از مراکز طراحی مد بسته شدند. به علت محدودیت ِ مواد خام در دوره جنگ، پارچه های دست بافت فراوری شد و محبوبیت یافت. جنگ نه تنها بر انتخاب پارچه ها تاثیرگذارد که بر سبک و طرح لباس زنانه و مردانه نیز مؤثر بود. رژیم نو فرانسه که پس از شکست خوردن از آلمان شکل گرفته بود، بر خلاف ایده زن آزاد و شیک پوش پاریسی، زنی قوی و مردانه می خواست. بعد از سال 1940، حداکثر پارچه ای که برای یک مدل کت مردانه استفاده می شد باید 4 متر و برای یک بلوز یک متر بود. اما اوت کوتور هم چنان پرچم خود را بر فراز نگه داشته بود. موهای تاب دار در این دهه استاندارد بود و زنان ظاهر بی رنگ خود را با پوشیدن کلاه آراسته می کردند.

1950-1960:

جوامعی که در دهه های 1920و 1930 به پیشرفت و ترقی ایمان داشتند، حالا بیش از پیش محتاط بودند. علی رغم این که زنان حق رای، کار و رانندگی داشتند، انتخاب نموده بودند لباس هایشان از اجناس تجملی درست شده باشد. یقه لباس ها بازتر و کمرها تنگ تر شد. مد مردان هم که از سال 1920 تا آن زمان تغییر فاحشی ننموده بود، در نیمه دوم دهه 1950 به راحت تر شدن متمایل شد و در پی آن اورکت هایی که تا پایین زانو بود، کوتاه تر شدند. طراحان مد هالیوود با حساسیت و سلیقه، بازیگرانی چون مریلین مونرو وگریس کلی را در این دهه به آیکن های جهانی مد تبدیل نموده بودند.

1960-1970:

تا دهه 1960 پاریس در سراسر جهان، مرکز مد تلقی می شد. اما در سال های 1960 تا 1969 اساس مد دستخوش تغییر بنیادی شد. گرایش غالبی و مد واحدی وجود نداشت و احتمالات بسیاری زمینه ایجاد هر گرایشی را ممکن می کرد. حتی پیدایش خرده فرهنگ از قشر نوجوانان تاثیر خود را روی مد می گذاشت. بعد از 30 سال رعایت جوانب احتیاط در پوشش، دهه 1960، با عقب گردی به قبل، ظاهر بچگانه و رنگارنگ، موی کوتاه و انواع لباس زنانه بی پروا باب شدند. اوایل دهه میزان دامن ها تا روی زانو بود و اما رفته رفته تا اواسط دهه، این میزان کوتاه و کوتاه تر از همواره شد. پیر کاردین (Pierre Cardin) که به برش های ماهرانه اش معروف است از طراحان این دوره بود.

1970-1980:

این دهه با نام مستعار من (Me) شناخته شده است.خودت را خوشنود کن عبارت دهه 1970 بود. برخی آن را به عنوان خاتمه خوش سلیقگی می دانند. اوایل این دهه ظاهر هیپی باب بود. شلوارهای پاچه گشاد برای مردان و زنان تونیک های گل دار و تقریبا بسیاری از پوشاک برای هر مردان و زنان مشابه بودند. جنبش حقوق شهروندی سیاه پوستان مد روز را تحت تاثیر قرار داده و از مدل مو گرفته تا فرهنگ آفریقایی متداول شد. هم چنین سبک پانک که از لندن سرچشمه گرفته بود، سهم خود را از بازار مد حفظ نموده بود.

1980-1990:

در این دوره صنعت مد به اوج رونق و شکوفایی رسیده بود. تلویزیون با این صنعت رابطه تنگاتنگ داشت و به طور مداوم نمایش های مد از این رسانه پخش می شد. تا سال 1982 هیچ ردپایی از مد روز دهه 70 نمانده بود. مدل موی شاه ماهی مدل استاندارد مردان بود و مدل موی بلند و مجعد برای زنان. لباس سرهمی برای زنان و حتی مردان محبوب شد. ورزش های ایروبیک رواج داشت و به همین علت شلوارهای استرچ (اسپندکس) و هدبندهای پهن به ظاهر متداول اضافه شد.

1990-2000:

اواخر قرن بیستم، مد در جهان غرب تقریبا سراسر جهان را در برگرفته بود و همه جای جهان یکسان لباس می پوشیدند. در این دهه ی مد در جهان ترس از کم پوشیدن جای خود را به ترس از زیاد پوشیدن داد. علیرغم کوشش هایی که طراحان مد در این دوره انجام دادند، ساده پوشی مد بود. فشار مالی در این دهه تاثیر مخربی بر صنعت این دوره گذاشت. چهره های بدون آرایش، لباس های آماده برای پوشیدن مثل جین، مورد علاقه زنان راحت طلب این دوره نهاده شد. سبک Retro که از دهه های 1960 و 1970 الهام می گرفت، زمان زیادی در این دهه را تحت تاثیر خود داشت. برندهای سرشناسی مثل گوچی و تام فورد در این دوره به دنیا آمدند.

2000-2010:

قرن 21 تقریبا مد در جهانی به بلوغ رسید. اوایل دهه با حفظ کم پوشی از دهه پیش، ظاهر زنان، زنانگی بیشتر پیدا کرد و پوشش و آراستگی مردان هم بیش از پیش اهمیت پیدا کرد. با وجود این که لباس ها تنگ تر و موها بلندتر شدند اما هیچ مد واحدی وجود نداشت و پای هنر به جهانی مد باز شده بود. پیراهن های زنانه بیش از دو دهه پیش در نمایش های مد دیده می شد و قسمت های بیشتری از بدن بدون پوشش بود. بار دیگر سبک پوشش مردان و زنان تا حد زیادی از هم متمایز بود.با مروری کوتاه بر تاریخ مد در قرن بیستم دیدیم که اتفاقاتی که در جهان رخ می دهد، تاثیر مستقیم بر جهانی مد و پوشش متداول هر دوره دارند. بروز بودن جدا از احساس خوشایند شیک پوشی، یک جور هماهنگی و همرنگی با جهان و آدم هایی که با آن ها در یک دوره زمانی زمین را سهیم هستید به شما می دهد. انسان به عنوان یک موجود اجتماعی تا حدود از این همرنگی احساس امنیت اجتماعی و دوری از انزوا می نماید. انتطار داریم که هنر و تکنولوژی دست به دست هم جهانی مد را روز به روز زیباتر و راحت تر نمایند.

اگر شما هم از هواداران جهانی مد و لباس هستید و می خواهید در عین سادگی لباس های متناسب با سلیقه خود و البته مد روز بپوشید، می توانید سری به خبرنگاران بزنید. خبرنگاران همان است که در آن مطابق با سلیقه ایرانی و اسلامی زیباترین کلکسیون ها همگام با مد روز را در اختیار شما قرار می دهد.