انواع ترس در بچه ها و روشهای مؤثر برای غلبه بر آنها
به گزارش انوار بلاگ، بچه ها از چیزهای زیادی می ترسند و گاهی اوقات کمک کردن به آن ها برای غلبه بر ترس هایشان، برای والدین سخت می شود. ترس در بچه ها می تواند بر روی حالات روحی و اعتماد به نفس آن ها تأثیر منفی بگذارد. بعضی از این ترس ها طبیعی هستند و با بزرگتر شدن کودک از بین می فرایند، ولی بعضی از انواع ترس در بچه ها ممکن است تا سالیان سال در آن ها باقی بماند.
اگر شما هم در ایجاد امنیت برای کودکتان دچار مشکل شده اید و ترس دائمی او آزارتان می دهد، این مقاله را از دست ندهید. در این مقاله قصد داریم شما را با رایج ترین و مهم ترین انواع ترس در بچه ها و راه چارههای مؤثر برای غلبه بر آن ها آشنا کنیم. در ادامه با خبرنگاران مگ همراه باشید.
- راهنمای کامل آماده کردن فرزند اول برای فرزند دوم
1. ترس از جدایی از پدر و مادر
بچه ها همیشه از پدر و مادر خود می خواهند که آن ها را تنها نگذارند و زمانی که از آن ها جدا می شوند، پیش خود فکر کنند اگر مامان بابام دیگه هیچ وقت برنگردند چی؟ ترس از جدایی از پدر و مادر یکی از رایج ترین انواع ترس در بچه ها است.
این ترس برای بچه ها کاملا طبیعی است. برای غلبه بر این ترس، یک برنامه مشخص برای خداحافظی با کودکتان ترتیب دهید و این برنامه را برای خودتان و کودکتان تبدیل به یک عادت کنید.
وقتی می خواهید کودک را ترک کنید (به طور مثال می خواهید سر کار بروید)، کودکتان را به یک پرستار یا فرد قابل اطمینان بسپارید که برای او آشنا است.
همچنین به جای خداحافظی های طولانی، این کار را با چند عبارت کوتاه انجام دهید و همیشه هنگام خداحافظی، از همان عبارت های مشخص استفاده کنید. قبل از ترک کردن کودکتان او را مشغول به انجام کاری کنید و حتما از او خداحافظی کنید. بیرون رفتن پنهانی از خانه اصلا کار درستی نیست.
جمله ها و عبارت هایی که برای خداحافظی به کار می برید، می تواند به کودکتان اطمینان دهد که بعد از چند ساعت پیش او برمی گشت و برای مدت طولانی او را تنها نمی گذارید. سعی کنید زمانی که کودک را ترک کردید، تا جایی که امکان دارد دیگر به خانه برنگشت. این کار می تواند در وفق دادن کودک با شرایط جدید مؤثر باشد.
2. ترس از تاریکی
بچه ها در تاریکی احساس خطر می کنند، چون نمی توانند چیزی را ببینند. این نوع ترس هم یکی از مهم ترین انواع ترس در بچه ها است. علت ترس کودک از تاریکی، احساس ناشناخته بودن است که در تاریکی وجود دارد.
برای غلبه بر این نوع ترس، روشن کردن چراغ های خانه را به کودکتان آموزش دهید و یک چراغ خواب تهیه کنید و در اتاق او بگذارید. به کودکتان اجازه دهید شب ها زمانی که می خواهد بخوابد، میزان روشنایی اتاقش را خودش مشخص کند.
به مرور زمان میزان روشنایی اتاق را کم و کمتر کنید. شب ها با کودکتان به پیاده روی بروید و با او درباره تمام چیز هایی که می توان در تاریکی دید، صحبت کنید. با به کار بردن این روش، می توانید احساس ناشناخته بودن تاریکی را برای کودک از بین ببرید.
3. ترس از خواب های بد، از انواع ترس در بچه ها
بچه ها می ترسند تنها بخوابند، چون بعضی وقت ها خواب های بد می بینند. کابوس دیدن و خواب های بد نشان دهنده تلاش کودک برای ایجاد تفاوت بین واقعیت و خیال است.
شاید کودکتان به سنی نرسیده باشد که بتواند ترس کابوسی که دیده است را با استفاده از کلمات برای شما بیان کند، بنابراین با رفتارهایی مثل بیدار شدن های مکرر از خواب، جیغ و فریاد کشیدن، گریه کردن یا شاید با گفتن اینکه می ترسد بخوابد، ترسش را نشان خواهد داد.
برای آرام کردن کودک بعد از خواب بدی که دیده است، می توانید پتوی دلخواهش را روی او بیندازید یا یک عروسک کنارش بگذارید . همچنین به او بگویید که هیچ خطری تهدیدش نمی کند و شما همیشه کنارش هستید و به او کمک می کنید.
اگر کودکتان همیشه خواب های بسیار بد و ترسناک می بیند، بهتر است از یک متخصص کودک کمک بگیرید. ممکن است کودک شما گرفتار وحشت شبانه شده باشد که یک نوع اختلال خواب بوده و نشانه آن بیدار شدن از شدت ترس و دلهره است.
4 . ترس از غریبه ها
ترس از غریبه ها ترس سالمی محسوب می شود و از بچه ها در مقابل کسانی که آن ها را نمی شناسند، محافظت می کند . این ترس زمانی دردسرساز می شود که کودک از دوستانی که زیاد آن ها را نمی بیند هم می ترسد و از آن ها دور می شود.
قبل از اینکه از کودکتان انتظار رفتار محبت آمیز و تعامل با دیگران داشته باشید، به او فرصت بدهید تا با دیگران آشنا شود و آن ها را بشناسد. وقتی تازه با کسی آشنا می شود، کنار او بمانید و سعی کنید با ایجاد ارتباط محبت آمیز با شخص تازه وارد، الگوی کودک شوید و او را ترغیب کنید تا با دیگران رابطه صمیمی برقرار کند.
اگر می دانید که کودکتان زمانی که کنار افراد تازه وارد قرار می گیرد خجالت می کشد، از قبل دوستان و آشنایان را در جریان بگذارید و به آن ها بگویید که کمی زمان می برد تا کودکتان به حضور آن ها عادت کند.
درباره بازی ها و فعالیت های دلخواه کودکتان به دوستان و آشنایانی که قرار است به منزل شما بیایند، اطلاع دهید . از این طریق آن ها به طور ساده تر با کودک شما ارتباط برقرار خواهند کرد.
5. ترس از موجودات عجیب وغریب
همه ما به خوبی می دانیم که موجودات عجیب وغریب وجود خارجی ندارند و کاملا خیالی هستند، اما گفتن این موضوع به بچه ها بی فایده است . بچه ها قوه تخیل بسیار قوی ای دارند و می توانند تقریبا در تمام نقاط مثلا یک گوشه تاریک در خانه، جاهایی که سایه افتاده است یا زیر تخت، موجودات عجیب وغریب را در ذهن شان تصور کنند.
به جای اینکه به او بگویید این موجودات خیالی هستند، نگرانی های او را جدی بگیرید و به او کمک کنید. برای کمک کردن به او می توانید زیر تخت، داخل کمبد لباس ها و هر جایی که کودک از آن می ترسد را خوب بگشت، سپس یک بطری اسپری را پر از آب کنید و به کودک بگویید اگر در این مکان ها در اتاقش آب اسپری کند، دیگر موجودات عجیب وغریب نمی توانند وارد آنجا شوند.
6. ترس از شرایط آب و هوایی
صدای زوزه کشیدن باد و صداهای بلند ترسناک هستند. بچه ها در چنین مواقعی احساس می کنند به کمک پدر و مادر برای محافظت از آن ها نیاز دارند.
ترس از صداهای بلند بیرون از خانه مثل صدای رعد و برق، از دیگر انواع ترس در بچه ها است. در چنین شرایطی، بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که به او کمک کنید تا شناخت بیشتری از شرایط آب و هوایی پیدا کند و حتی از آن لذت ببرد.
در شرایط آب وهوایی مختلف، بیرون از خانه با کودکتان بازی کنید. بازی با کودک در شرایط آب و هوایی مختلف مثل وقتی باد می آید یا هوا بارانی است، باعث می شود احساس بهتری به این شرایط آب و هوایی پیدا کند.
همچنین می توانید یک جدول درست کنید و همراه با کودک، شرایط آب و هوایی روزهای مختلف را روی آن بنویسید تا از قبل، برایشان آماده باشید و غافل گیر نشوید.
اگر در منطقه ای زندگی می کنید که مدام بادهای شدید می وزد، از قبل خودتان را آماده کنید و برای تحمل شرایط آب و هوایی نامساعد منطقه ای که در آن هستید، یک برنامه ترتیب دهید تا از این طریق، کودک تان احساس تسلط و کنترل بیشتری بر شرایط داشته باشد.
- همه چیز درباره ی برنامه غذایی نوزاد در سال اول زندگی
7 . ترس از تنهایی، از انواع ترس در بچه ها
بیشتر بچه ها وقتی در کنار پدر و مادر خود هستند، احساس ترس نمی کنند، اما به محض تنها شدن ترس تمام وجودشان را فرا می گیرد. از تنها شدن نوعی بازی درست کنید و از این طریق، به کودک کمک کنید تا بر ترسش از تنهایی غلبه کند.
انجام بازی می تواند به این صورت باشد که یک بار شما تنها شوید، یک بار کودکتان؛ این کار را به طور نوبتی تکرار کنید. اول از همه جایی در اتاق کودک تان کمی دورتر از او بنشینید
بعد از مدتی به اتاق دیگر بروید اما جایی باشید که کودک شما را ببیند و صدایتان را بشنود، تا مدتی بازی را به همین صورت ادامه دهید. به مرور زمان که کودک به نبود شما عادت کرد، او را کاملا تنها بگذارید و به اتاق خودتان بروید.
برای شروع خیلی کودک را تنها نگذارید. در ابتد باید بازه های زمانی تنهایی کودک در این بازی، کوتاه (تقریبا 30 ثانیه) باشند. به یاد داشته باشید که تنها گذاشتن کامل کودک، صرف نظر از اینکه مدت زمان آن چقدر باشد، کار خطرناکی است. بنابراین هر چقدر هم که کودک به نبود شما عادت کرده باشد، او را تنها نگذارید.
8. ترس از ماسک و لباس های عروسکی/ حیوانات
دیدن ماسک و لباس های عروسکی باعث ترس در کودک می شود، چون آن ها نمی دانند چه کسی پشت ماسک یا لباس است. این نوع ترس هم از رایج ترین انواع ترس در بچه ها است.همان طور که اشاره کردیم، قوه تخیل بچه ها بسیار قوی است، بنابراین گاهی اوقات تفاوت قائل شدن بین خیال و واقعیت برای آن ها سخت می شود و نمی توانند این دو را از هم تشخیص دهند.
لباس های بزرگ از حیواناتی مثل ببر، دایناسور و خرگوش یا حتی ماسک این حیوانات، می تواند برای بچه ها ترسناک و دلهره آور باشد. اگر کودکتان ترس از ماسک یا لباس های عروسکی دارد، هیچ وقت او را مجبور نکنید با کسی که چنین لباس یا ماسکی پوشیده است، ارتباط برقرار کند.
می توانید از کسی که چنین ماسک یا لباسی دارد بخواهید چند لحظه ماسک یا لباسی که پوشیده را در بیاورد تا کودک متوجه شود آدم خطرناک و ترسناکی پشت ماسک وجود ندارد. یک راه چاره مفید دیگر برای غلبه بر این نوع ترس این است که با پوشیدن لباس ها و ماسک های مختلف با کودک تان بازی کنید.
9. ترس از دندان پزشک، از دیگر انواع ترس در بچه ها
ترس از پزشکان، از مهم ترین و رایج ترین انواع ترس در بچه ها است. بچه ها پزشکان را دوست ندارند، چون به تصور خودشان دکتر ها کارهایی مثل آمپول زدن و خون دریافت انجام می دهند که دردناک هستند.
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که او به محض ورود به اتاق انتظار مطب پزشک، از ترس و وحشت دست و پایش را گم کند و فورا شروع به گریه کردن کند. این موضوع به این علت است که مطب پزشک برای بچه ها تداعی کننده درد است.
برای غلبه بر این ترس، از قبل درباره تجربه هایی که کودکتان قرار است در مطب پزشک داشته باشد، صحبت کنید. یک جایزه هم برای او تهیه کنید و بعد از اینکه از مطب برگشتید، به خاطر همکاری کودکتان به او جایزه بدهید.
زمانی که در اتاق انتظار هستید، می توانید همراه با او کتاب داستان بخوانید یا با انجام کارهای شبیه به این، نگرانی و اضطراب او را کمتر کنید. از قلم نیاندازید که در تمام طول کار باید کنارش بمانید. در خاتمه هم به خاطر همراهی و شجاعتش او را تحسین کنید.
10. ترس از حمام و سرویس بهداشتی
بچه ها کم سن وسال، به ویژه آن هایی که رفتن به سرویس بهداشتی را تازه تمرین می کنند، معمولا هم از سرویس بهداشتی و هم از حمام می ترسند. صدای بلند سیفون و پایین رفتن آب در سنگ سرویس بهداشتی، از جمله چیزهایی هستند که زمینه ساز ترس بچه ها می شوند.
راه غلبه بر این نوع ترس این است که به او نشان دهید وسایل و اجزای مختلف موجود در سرویس بهداشتی و حمام چطور کار می کنند. به کودک اجازه دهید با آن ها تمرین کند.
چگونه به بچه ها کمک کنیم تا به تنهایی بر ترسشان غلبه کنند؟
با به کار بردن توصیه هایی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم، می توانید به بچه ها کمک کنید تا خودشان به تنهایی به ترس هایشان غلبه کنند و بر آن ها تسلط پیدا کنند. توصیه های زیر را به ذهنتان بسپارید.
- بدون اینکه به کودک فشار وارد کنید، او را در معرض چیزهایی قرار دهید که از آن ها می ترسد. این کار را به مرور زمان و به صورت تدریجی (و نه یک دفعه) انجام دهید. الگوی او باشید و به او نشان دهید که چطور می تواند آرامشش را چنین شرایطی حفظ کند.
- به کودکتان توضیح دهید که چه چیزهایی واقعی هستند و چه چیزهایی خیالی. همچنین به او بگویید وقایع طبیعی مثل طوفان یا رعد و برق دقیقا چطور رخ می دهند.
- با او صادق باشید. اگر می دانید تجربه ای که قرار است داشته باشد، برایش ترسناک یا دردناک خواهد بود، حقیقت را به او بگویید و از دروغ گفتن اجتناب کنید. وقتی کودک به شما اعتماد داشته باشد، الگوی او خواهید شد. به این ترتیب، کمک شما به مرور زمان می تواند بر ترس هایش غلبه کند.
- از چیزهایی که باعث ترس، نگرانی و اضطراب خود شما می شود، چیزی به کودکتان نگویید و خودتان به تنهایی ترس هایتان را مدیریت کنید. کودک شما برای اینکه کنارتان احساس امنیت و اطمینان داشته باشد، باید بداند که شما آرامش دارید و بر اوضاع مسلط هستید.
- کتاب ها و داستان هایی را برایش بخوانید که درباره غلبه بچه ها بر ترس هایشان هستند. سعی کنید موضوعات آن ها مشابه با ترس کودک باشد. بچه ها کم سن وسال عاشق شنیدن چنین داستان هایی هستند. داستان هایی که در آن ها کودکی شبیه به خودشان بر سختی هایی که پیش رو دارد، غلبه می کند و سربلند بیرون می آید. احتمالا او الگوی چنین بچه های را دنبال کند و این موضوع نقش مؤثری در شکل دادن به شخصیت او خواهد داشت.
آیا ترس کودک جنبه مثبت هم دارد؟
همه ترس ها بد نیستند. در واقع، کمی ترس می تواند جنبه های مثبتی داشته باشد . بدون ترس افراد وارد چیزهایی که نباید می شوند و این موضوع بزرگ و کوچک ندارد.
بعضی از ترس ها در ذات انسان هستند. برای مثال، خیلی از بچه ها و بزرگسالان از چیزهایی می ترسند که تا به حال تجربه نکرده اند. مغز انسان طوری برنامه ریزی شده است که مثلا در برابر مارها از خود محافظت کند. حتی اگر فرد در تمام زندگی خود با هیچ مار سمی یا غیر سمی ای هم روبرو نشده باشد.
بعضی از بچه ها از اختلال های اضطراب رنج می برند. آن ها معمولا نسبت به یک تجربه ناخوشایند، عکس العمل های احساسی شدیدی نشان می دهند. بیشتر اوقات ترس های بچه ها قابل پیش بینی هستند.
- درمان خشکی پوست سر نوزادان با 9 روش خانگی ساده و کاربردی
نکته خاتمهی
با شناخت بهتر انواع ترس در بچه ها و روش های غلبه بر آن ها، می توانید به کودک خود کمک کنید. در این مقاله شما را با مهم ترین و رایج ترین ترس های بچه ها آشنا کردیم. توجه داشته باشید که نباید کودک را برای غلبه بر ترس هایش تحت فشار قرار دهید، بلکه باید این کار را با صبر و حوصله انجام دهید. از توصیه هایی که در خاتمه مقاله آورده ایم، برای کاهش این ترس ها استفاده کنید. آیا کودک شما هم از چیز خاصی می ترسد؟ برای غلبه بر ترس های او چه راه چارههایی را به کار برده اید؟
منبع: parents
منبع: دیجیکالا مگ